675648c2785e9a3
حکمت معاصر
قرآن کریم و چگونگی ارتباط جهان کثرت با جهان وحدت در نظام هستی شناسی عرفانی

محمد اسماعیل عبداللهی

دوره 13، شماره 2 ، بهمن 1401، ، صفحه 165-190

https://doi.org/10.30465/cw.2023.35724.1796

چکیده
  مساله «وجود شناسی» عموما و چگونگی تحقق جهان کثرت و رابطه آن با جهان وحدت خصوصا از بنیادی‌ترین مسائلی است که بر دیگر مباحث نظام هستی‌شناختی در فلسفه و عرفان اثر می‌گذارد. برخی رابطه جهان کثرت با جهان وحدت را از نوع وحدت سنخی وجود می‌دانند، برخی دیگر نیز وحدت حقه سریانی را مطرح می‌کنند و عده‌ای دیگر از جمله عارفان مسلمان، رابطه ...  بیشتر

قرآن کریم و چگونگی ارتباط جهان کثرت با جهان وحدت در نظام هستی شناسی عرفانی

محمد اسماعیل عبداللهی

دوره 12، شماره 2 ، آذر 1400، ، صفحه 331-358

https://doi.org/10.30465/cw.2022.7528

چکیده
  مساله «وجود شناسی» عموما و چگونگی تحقق جهان کثرت و رابطه آن با جهان وحدت خصوصا از بنیادی­ترین مسائلی است که بر دیگر مباحث نظام هستی­شناختی در فلسفه و عرفان اثر می­گذارد. برخی رابطه جهان کثرت با جهان وحدت را از نوع وحدت سنخی وجود می­دانند، برخی دیگر نیز وحدت حقه سریانی را مطرح می­کنند و عده­ای دیگر از جمله عارفان مسلمان، ...  بیشتر

مطالعة تطبیقی تبیین فلسفی نظریة وحدت شخصیة وجود از دیدگاه محقق دوانی و صدرالمتألهین

باقر حسین‌لو؛ حامد ناجی

دوره 5، شماره 4 ، بهمن 1393، ، صفحه 37-66

چکیده
  وحدت وجود منشأ عرفانی دارد اما شاید اولین تبیین فلسفی از دیدگاه وحدت وجود عرفا از آن محقق دوانی باشد. این تبیین فلسفی، پیامدها و لوازمی دارد که چندان موجه و معقول نیست. صدرا نیز در جهت تبیین فلسفی نظریة وحدت وجود عرفا نهایت تلاش خود را به‌کار بسته است. او با گذر از نظریة وحدت تشکیکی وجود با پیشنهاد یک نظام و دستگاه فلسفی نو فلسفه را نه ...  بیشتر

نقد و بررسی نظریة وحدت شخصی وجود (با رویکرد کلامی ـ فلسفی)

طاهره صاحب‌الزمانی

دوره 5، شماره 4 ، بهمن 1393، ، صفحه 87-104

چکیده
  در بینش ملاصدرا، وجود حقیقتی منحصر و مختص به ذات الهی است؛ اگرچه ملاصدرا بر وحدت وجود تکیه کرده است، کثرت را نیز قبول و توجیه کرده است. به بیان وی عالم هستی با تمام مظاهر و مراتبش و با این گستردگی چیزی جز تجلی الهی و ظهور جمال و جلال ربانی نیست. حال اگر در عالم هستی تحقق چیز دیگری به جز یک وجود اصالت ندارد، چگونه این عالم هستی با این همه ...  بیشتر

تبیین نظریۀ انکشاف در مسئلۀ علم

منوچهر خادمی؛ سید مرتضی حسینی شاهرودی؛ سید حسین سید موسوی

دوره 5، شماره 2 ، شهریور 1393، ، صفحه 47-74

چکیده
  چگونگی علم انسان به مراتب و منازل وجودی خویش و همچنین کیفیت و نحوة علم او به عالم واقع و خارج از حقیقت خود با تمام مواقف و مواطن وجودی آن و سرانجام تطابق و تناظر آن‌ها، از اهم و اخص مسائلی است که اذهان بسیاری از متفکرین معاصر و فلاسفه را به خود مشغول کرده و معرکه‌ای از آرا و اقوال متعدد و متنوعی را به دنبال خود، ایجاد کرده است. نگارنده ...  بیشتر

نفی اشتراک معنوی مفهوم وجود در عرفان و حکمت متعالیه

مرتضی شجاری؛ لیلا قربانی الوار

دوره 3، شماره 2 ، بهمن 1391، ، صفحه 125-143

چکیده
  در علمِ منطق اشتراک لفظی و اشتراک معنوی بر اساسِ وضعِ اعتباری اهلِ زبان تعریف شده است، اما ملاصدرا با اشاره به این‌که فیلسوف اهمیتی برای معانیِ لغوی و عرفی قائل نیست، این دو اصطلاح را دربارة حقایق اشیا و ارتباط لفظِ واحد با آن‌ها تبیین کرده است. بنابر «وحدت تشکیکی وجود» مفهوم وجود مشترک معنوی است، زیرا حاکی از حقیقت واحدی ...  بیشتر