نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• حسین حسینی امین ¹
• فاطمه معین الدینی ²

¹ عضو هیات علمی گروه فلسفه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه ولیعصر رفسنجان

² دانشجو

چکیده

حکیم سبزواری که از مدافعینِ مسئله اتّحاد عاقل و معقول است علاوه بر شرح و تقریرِ براهینِ صدرالمتألّهین خود، براهینی را در اثباتِ این مسئله اقامه کرده است. در این پژوهش سه برهانِ  مادّه و صورت؛  تجرّد معقول؛ و تبدیلِ مشتقّ به مبدأ که از براهینِ ابتکاری وی می باشند، موردِ نقد و ارزیابی صوری و مادّی قرار گرفته اند. برهان مادّه و صورت دچار مصادره به مطلوب است که در آن اصلِ مدّعا در برهان اخذ شده است.  بُرهان تجرّد معقول، مخدوش و اساساً باطل است؛ زیرا در مقدّمه سوّم این برهان خلط فاحشی میانِ حملِ اوّلی و حملِ شایع رُخ داده است. در بُرهانِ سوّم نیز تبدیل عاقل و معقول به عقل به معنای اتّحادِ آن دو نخواهد بود. بنابراین، هیچ یک از سه برهان، در جهتِ اثباتِ مدّعای اتّحاد عاقل و معقول تامّ نیست و توانائیِ اثباتِ مدّعا را ندارد. صورت بندی براهین و نقدها همگی نو و حاصلِ تامّلاتِ نگارندگان می باشد.

کلیدواژه‌ها

• اتّحاد عاقل و معقول
• معقولِ بالذّات
• تجرد علم
• ملاصدرا
• حکیم سبزواری

عنوان مقاله [English]

Review and Survey the wisdom of Sabzevari's arguments in proving the issue of identity of subject and object

نویسندگان [English]

• hossein hosseiniamin ¹
• fatemeh moinoldini ²

¹ عضو هیات علمی گروه فلسفه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه ولیعصر رفسنجان

²

چکیده [English]

Wise Sabzevari, who is one of the advocates of the issue of unity of subject and object, in addition to describing the arguments of Sadr al-Muta'lehīn, has put forward some arguments in support of this issue. In this research, the three arguments of matter and form; sensible immaterial; and transformation of derivative to origin , which are based on his original arguments, have been criticized and evaluated formally and materially.
The argument of matter and form is confiscated to principii petito, in which the claim principle is taken in the argument. The sensible immaterial argument, is misleading and fundamentally void, because in the third premise, there is a great confusion between the first carriage and the rushing carriage.
In the third argument, the wise and sensible conversion to intellect does not mean that they will be united. Therefore, none of the three arguments are sufficient to prove unify of subject and object and reasonable, and does not have the ability to prove the claim.
The formulation of arguments and criticisms is all new and the result of the writers' reflections

کلیدواژه‌ها [English]

• unity of subject and object
• sensible
• incorporeity of knowledge
• Mulla Sadra
• Sabzevari