675648c2785e9a3

تأثیر اصالت وجود بر «حدّ تام» دراندیشة فلسفی ملّاصدرا

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد فلسفة اسلامی از دانشگاه شهید بهشتی

2 استادیار فلسفه در دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

ملّاصدرا معتقد است که «وجود» یگانه امر حقیقت­ساز است. این عقیدۀ ملّاصدرا که «اصالت وجود» نام دارد، مبنای فلسفة او را تشکیل می­دهد و حتّی بر مبحث «ماهیّت و احکام آن» تأثیر می­نهد. پذیرش تأثیرپذیری مبحث ماهیّت و مباحث مرتبط با آن از اصالت وجود́ لازمه­هایی، از جمله تأثیرپذیری حدّ تام از اصالت وجود، را در پی می­تواند داشت که ضعف­ها و اشکال­های حد ّتام منطقی را ندارد. در این مقاله، با روشی توصیفی- تحلیلی، امکان تأثیرپذیری حدّ تام از اصالت وجود، به عنوان امر نشان­دهندة حقیقت اشیاء را با تکیه بر این فرضیّه­ها نشان داده­ایم که «حقیقت در فلسفة ملّاصدرا با وجود معنا می­یابد و حد نیز که منعکس­کنندة حقیقت اشیاء است، قطعاً از وجود تأثیر می­پذیرد»، «در فلسفة ملّاصدرا صورت به­تنهایی تمام حقیقت شیء واقع می­شود و حدّ تام در فلسفة او به منعکس کردن صورت تغییر خواهد یافت» و «در فلسفة ملّاصدرا پایة حد، یعنی ماهیّت، محفوظ مانده و با اجزای مادّه و صورت ظهور کرده است». تأثیرگذاری اصالت وجود بر حدّ تام́ نتایجی، از جمله تحوّل معنای حدّ تام از وجه منطقی­اش و گستردگی فایدة حدّ تامّ فلسفی نسبت به حدّ تامّ منطقی، را در پی دارد

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Influence of Principality of Existenceon the “Complete Limit” inMûllāṢâdrā’s philosophical thought

نویسندگان [English]

  • Roya Tizhoosh 1
  • ali akbar abdol abadi 2
1 Shahidbehesht university
چکیده [English]

Mulla Sadra believes that “existence” is the only truth-making thing. This view of Mulla Sadra which called “Principality of existence” forms the basis of his philosophy and even influences on the “essence and its precepts”. Accepting the influence of Principality of existence on essence and its precepts, can have unknown and conceivable implications. In this article, by a descriptive-analytical method, we have shown the possibility of the influence of Principality of existence on “Lime perfectus” as truth-maker of the things, relying on these hypotheses: “In Mulla Sadra’s philosophy, reality refers to existence, and existence influences on the limit which reflects the reality of things”, “In his philosophy, the Form is the whole reality of a thing, and the “Lime perfectus” will be the Form” and “in his philosophy, the basis of limit, i.e. essence, reminds and appears with Matter and Form”. The influence of Principality of existence on the “Lime perfectus” has results, including the changing of the meaning of “Lime perfectus” from its logical mode and the expansion of its usage to philosophical Lime perfectus .

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Mulla Sadra"
  • " Principality of existence "
  • “Lime perfectus”
  • " Reality"
  • " Essence"
  • "Negatively conditioned consideration of Essence "

مراجع

  1.  

     

    منابع

     

    1. آل­یاسین، جعفر (1405ق.)، ألفارابی فی حدوده و رسومه، چاپ اوّل، بیروت: عالم­ الکتب، نرم­افزار کتابخانة حکمت اسلامی.
    2. ابن­سینا، حسین ابن عبدالله (1375)، ألإشارات و التّنبیهات، چاپ اوّل، قم: نشر البلاغه، نرم­افزار کتابخانة حکمت اسلامی.
    3. _____ (1404ق. الف)، الهیّات شفا، تصحیح و تحقیق: سعید زاید و الأب قنواتی، مقدّمه: ابراهیم مدکور، قم: مکتبه آیه­الله المرعشی، نرم­افزار کتابخانة حکمت اسلامی.
    4. _____ (1989)، ألحدود، چاپ دوم، قاهره: الهیأه المصریّه، نرم­افزار کتابخانة حکمت اسلامی
    5. _____(1404ق. ب)، منطق شفا، تحقیق: سعید زاید، قم: مکتبه آیه­الله المرعشی، نرم­افزار کتابخانة حکمت اسلامی.
    6. ارسطو (1378)، اُرگانون، ترجمۀ میرشمس­الدّین ادیب سلطانی، چاپ اوّل، تهران: مؤسّسة انتشارات نگاه.
    7. _____ (1366)، متافیزیک (مابعدالطّبیعه)، ترجمۀ شرف­الدّین شرف خراسانی، چاپ اوّل، تهران: نشر گفتار.
    8. بهمنیار، مرزبان ابن (1375)، تصحیح و تعلیق مرتضی مطهّری، التّحصیل، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    9. حشمت­پور، محمّدحسین، تدریس صوتی ألشّواهد الرّبوبیّه، سایتِ . Sokhânhā­.ir
    10. سبزواری، ملّاهادی (1392)، درس­های شرح منظومه، ج 1، شرح: سیّد رضی شیرازی، ویرایش و تنظیم: فاطمۀ فنا، چاپ سوم، تهران: انتشارات حکمت.
    11. شیرازی، صدرالدّین محمّد ابن ابراهیم (1388)، تعلیقه بر حکمه الإشراق (شرح قطب­الدّین شیرازی به انضمام تعلیقات ملّاصدرا)، ج 1، تصحیح و تحقیق: سیّد محمّد موسوی، مقدّمه: سیّد حسین نصر، چاپ اوّل، تهران: انتشارات حکمت.
    12. ______ (1981)، ألحکمه المتعالیه فی الأسفار العقلیّه الأربعه، بیروت: دار إحیاءِ التّراث العربی، 9 جلد، نسخة الکترونیکی، سایتِ مرکز تحریرات کامپیوتری قائمیّة اصفهان.
    13. ______ (1425ق.) ، ألرّسالتان فی التّصوّر و التّصدیق، تحقیق و مقدّمة مهدی شریعتی، چاپ اوّل، بیروت: دار الکتب العلمیّه.
    14. _____(1392 ج)، شرح و تعلیقه بر حکمه الإشراق، ج 2، تصحیح و تحقیق: حسین ضیائی تربتی، زیر نظر سیّد محمّد خامنه­ای، چاپ اوّل، تهران: انتشارات بنیاد حکمت صدرا.
    15. _____ (1392 ب)، ألشّواهد الرّبوبیّه فی المناهج السّلوکیّه، ترجمه و تفسیر: جواد مصلح، چاپ هفتم، تهران: انتشارات سروش.
    16. _____(1392 الف)، ألشّواهد الرّبوبیّه فی المناهج السّلوکیّه، مقدّمه، تصحیح و تعلیق: سیّد جلال­الدّین آشتیانی، چاپ هفتم، قم: مؤسّسة بوستان کتاب.
    17. ______ (1362)، أللّمعات المشرقیّه فی الفنون المنطقیّه (منطق نوین مشتمل بر أللّمعات المشرقیّه فی الفنون المنطقیّه)، ترجمه و شرح: عبدالمحسن مشکوه­الدّینی، تهران: مؤسّسة مطبوعاتی نصر.
    18. ______ (1363)، ألمشاعر، به اهتمام هانری کربن، چاپ دوم، تهران: انتشارات کتابخانة طهوری.
    19. شیروانی، علی (1389)، ترجمه و شرح بدایه الحکمه، ج 1، چاپ شانزدهم، قم: انتشارات دارالعلم.
    20. _____ (1389)، ترجمه و شرح نهایه الحکمه، ج 1، ویرایش دوم، چاپ پنجم، قم: انتشارات دارالفکر.
    21. فارابی، ابونصر (1404ق.)، ألألفاظ المستعمله فی المنطق، تحقیق و مقدّمة محسن مهدی، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه  الزّهراء، نرم افزار کتابخانة حکمت اسلامی.
    22.  _____ (1405ق.)، فصوص ­الحکم، تحقیق: شیخ محمّدحسن آل­یاسین، چاپ دوم، قم: انتشارات بیدار، نرم­افزار کتابخانة حکمت اسلامی.
    23. ______(1408ق.)، ألمنطقیّات، تحقیق و مقدّمة محمّدتقی دانش­پژوه، چاپ اوّل، ج 1، قم: مکتبه آیه­الله المرعشی،   نرم افزار کتابخانة حکمت اسلامی.
    24. مطهّری، مرتضی، کلّیّات علوم اسلامی، چاپ اوّل، ج 1، تهران: انتشارات صدرا، 1374.
    25. ______، مجموعۀ آثار، چاپ ششم، ج 5، تهران: انتشارات صدرا، 1381.
    26. مظفّر، محمّدرضا (1392)، ألمنطق، ترجمۀ محسن غرویان، چاپ چهارم، قم: انتشارات دارالفکر.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار