نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناس ارشد فلسفة اسلامی از دانشگاه شهید بهشتی
2 استادیار فلسفه در دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
ملّاصدرا معتقد است که «وجود» یگانه امر حقیقتساز است. این عقیدۀ ملّاصدرا که «اصالت وجود» نام دارد، مبنای فلسفة او را تشکیل میدهد و حتّی بر مبحث «ماهیّت و احکام آن» تأثیر مینهد. پذیرش تأثیرپذیری مبحث ماهیّت و مباحث مرتبط با آن از اصالت وجود́ لازمههایی، از جمله تأثیرپذیری حدّ تام از اصالت وجود، را در پی میتواند داشت که ضعفها و اشکالهای حد ّتام منطقی را ندارد. در این مقاله، با روشی توصیفی- تحلیلی، امکان تأثیرپذیری حدّ تام از اصالت وجود، به عنوان امر نشاندهندة حقیقت اشیاء را با تکیه بر این فرضیّهها نشان دادهایم که «حقیقت در فلسفة ملّاصدرا با وجود معنا مییابد و حد نیز که منعکسکنندة حقیقت اشیاء است، قطعاً از وجود تأثیر میپذیرد»، «در فلسفة ملّاصدرا صورت بهتنهایی تمام حقیقت شیء واقع میشود و حدّ تام در فلسفة او به منعکس کردن صورت تغییر خواهد یافت» و «در فلسفة ملّاصدرا پایة حد، یعنی ماهیّت، محفوظ مانده و با اجزای مادّه و صورت ظهور کرده است». تأثیرگذاری اصالت وجود بر حدّ تام́ نتایجی، از جمله تحوّل معنای حدّ تام از وجه منطقیاش و گستردگی فایدة حدّ تامّ فلسفی نسبت به حدّ تامّ منطقی، را در پی دارد
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Influence of Principality of Existenceon the “Complete Limit” inMûllāṢâdrā’s philosophical thought
نویسندگان [English]
- Roya Tizhoosh 1
- ali akbar abdol abadi 2
1 Shahidbehesht university
2
چکیده [English]
Mulla Sadra believes that “existence” is the only truth-making thing. This view of Mulla Sadra which called “Principality of existence” forms the basis of his philosophy and even influences on the “essence and its precepts”. Accepting the influence of Principality of existence on essence and its precepts, can have unknown and conceivable implications. In this article, by a descriptive-analytical method, we have shown the possibility of the influence of Principality of existence on “Lime perfectus” as truth-maker of the things, relying on these hypotheses: “In Mulla Sadra’s philosophy, reality refers to existence, and existence influences on the limit which reflects the reality of things”, “In his philosophy, the Form is the whole reality of a thing, and the “Lime perfectus” will be the Form” and “in his philosophy, the basis of limit, i.e. essence, reminds and appears with Matter and Form”. The influence of Principality of existence on the “Lime perfectus” has results, including the changing of the meaning of “Lime perfectus” from its logical mode and the expansion of its usage to philosophical Lime perfectus .
کلیدواژهها [English]
- "Mulla Sadra"
- " Principality of existence "
- “Lime perfectus”
- " Reality"
- " Essence"
- "Negatively conditioned consideration of Essence "
منابع
- آلیاسین، جعفر (1405ق.)، ألفارابی فی حدوده و رسومه، چاپ اوّل، بیروت: عالم الکتب، نرمافزار کتابخانة حکمت اسلامی.
- ابنسینا، حسین ابن عبدالله (1375)، ألإشارات و التّنبیهات، چاپ اوّل، قم: نشر البلاغه، نرمافزار کتابخانة حکمت اسلامی.
- _____ (1404ق. الف)، الهیّات شفا، تصحیح و تحقیق: سعید زاید و الأب قنواتی، مقدّمه: ابراهیم مدکور، قم: مکتبه آیهالله المرعشی، نرمافزار کتابخانة حکمت اسلامی.
- _____ (1989)، ألحدود، چاپ دوم، قاهره: الهیأه المصریّه، نرمافزار کتابخانة حکمت اسلامی
- _____(1404ق. ب)، منطق شفا، تحقیق: سعید زاید، قم: مکتبه آیهالله المرعشی، نرمافزار کتابخانة حکمت اسلامی.
- ارسطو (1378)، اُرگانون، ترجمۀ میرشمسالدّین ادیب سلطانی، چاپ اوّل، تهران: مؤسّسة انتشارات نگاه.
- _____ (1366)، متافیزیک (مابعدالطّبیعه)، ترجمۀ شرفالدّین شرف خراسانی، چاپ اوّل، تهران: نشر گفتار.
- بهمنیار، مرزبان ابن (1375)، تصحیح و تعلیق مرتضی مطهّری، التّحصیل، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- حشمتپور، محمّدحسین، تدریس صوتی ألشّواهد الرّبوبیّه، سایتِ . Sokhânhā.ir
- سبزواری، ملّاهادی (1392)، درسهای شرح منظومه، ج 1، شرح: سیّد رضی شیرازی، ویرایش و تنظیم: فاطمۀ فنا، چاپ سوم، تهران: انتشارات حکمت.
- شیرازی، صدرالدّین محمّد ابن ابراهیم (1388)، تعلیقه بر حکمه الإشراق (شرح قطبالدّین شیرازی به انضمام تعلیقات ملّاصدرا)، ج 1، تصحیح و تحقیق: سیّد محمّد موسوی، مقدّمه: سیّد حسین نصر، چاپ اوّل، تهران: انتشارات حکمت.
- ______ (1981)، ألحکمه المتعالیه فی الأسفار العقلیّه الأربعه، بیروت: دار إحیاءِ التّراث العربی، 9 جلد، نسخة الکترونیکی، سایتِ مرکز تحریرات کامپیوتری قائمیّة اصفهان.
- ______ (1425ق.) ، ألرّسالتان فی التّصوّر و التّصدیق، تحقیق و مقدّمة مهدی شریعتی، چاپ اوّل، بیروت: دار الکتب العلمیّه.
- _____(1392 ج)، شرح و تعلیقه بر حکمه الإشراق، ج 2، تصحیح و تحقیق: حسین ضیائی تربتی، زیر نظر سیّد محمّد خامنهای، چاپ اوّل، تهران: انتشارات بنیاد حکمت صدرا.
- _____ (1392 ب)، ألشّواهد الرّبوبیّه فی المناهج السّلوکیّه، ترجمه و تفسیر: جواد مصلح، چاپ هفتم، تهران: انتشارات سروش.
- _____(1392 الف)، ألشّواهد الرّبوبیّه فی المناهج السّلوکیّه، مقدّمه، تصحیح و تعلیق: سیّد جلالالدّین آشتیانی، چاپ هفتم، قم: مؤسّسة بوستان کتاب.
- ______ (1362)، أللّمعات المشرقیّه فی الفنون المنطقیّه (منطق نوین مشتمل بر أللّمعات المشرقیّه فی الفنون المنطقیّه)، ترجمه و شرح: عبدالمحسن مشکوهالدّینی، تهران: مؤسّسة مطبوعاتی نصر.
- ______ (1363)، ألمشاعر، به اهتمام هانری کربن، چاپ دوم، تهران: انتشارات کتابخانة طهوری.
- شیروانی، علی (1389)، ترجمه و شرح بدایه الحکمه، ج 1، چاپ شانزدهم، قم: انتشارات دارالعلم.
- _____ (1389)، ترجمه و شرح نهایه الحکمه، ج 1، ویرایش دوم، چاپ پنجم، قم: انتشارات دارالفکر.
- فارابی، ابونصر (1404ق.)، ألألفاظ المستعمله فی المنطق، تحقیق و مقدّمة محسن مهدی، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه الزّهراء، نرم افزار کتابخانة حکمت اسلامی.
- _____ (1405ق.)، فصوص الحکم، تحقیق: شیخ محمّدحسن آلیاسین، چاپ دوم، قم: انتشارات بیدار، نرمافزار کتابخانة حکمت اسلامی.
- ______(1408ق.)، ألمنطقیّات، تحقیق و مقدّمة محمّدتقی دانشپژوه، چاپ اوّل، ج 1، قم: مکتبه آیهالله المرعشی، نرم افزار کتابخانة حکمت اسلامی.
- مطهّری، مرتضی، کلّیّات علوم اسلامی، چاپ اوّل، ج 1، تهران: انتشارات صدرا، 1374.
- ______، مجموعۀ آثار، چاپ ششم، ج 5، تهران: انتشارات صدرا، 1381.
- مظفّر، محمّدرضا (1392)، ألمنطق، ترجمۀ محسن غرویان، چاپ چهارم، قم: انتشارات دارالفکر.