نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

• علی شریفی

دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی دانشگاه معارف اسلامی

چکیده

پروفسور توشیهیکو‌ ایزوتسو، زبان‌شناس، فیلسوف، اسلام‌شناس و قرآن‌پژوه ژاپنی (1914-1993)، علاوه بر این‌که قرآن کریم را به ژاپنی ترجمه کرده است دارای دو اثر قرآنی به نام‌های خدا و انسان در قرآن و نیز مفاهیم اخلاقی ـ دینی در قرآن است که در آن‌ها با رویکردی معناشناسانه به تبیین ساختار اساسی آموزه‌های قرآن پرداخته است. وی متأثر از مکتب قوم ـ زبان‌شناسی یا مکتب بن است، که طبق آن هر زبانی جهان‌بینی ویژة خود را دارد، و با برخورداری از پیشینه‌‌ای علمی در زبان‌شناسی و فلسفه، به بررسی معنا‌شناسانۀ واژه‌های کلیدی قرآن می‌پردازد و سعی می‌کند با کشف ارتباط معنایی واژگان در یک شبکۀ معنایی گسترده، به نظام هماهنگ قرآنی دست یابد.
وی در روش خود از معناشناسی هم‌زمانی و درزمانی استفاده می‌کند که در معناشناسی هم‌زمانی نیز از اصول هفتگانه‌ای پیروی می‌کند که در پژوهش حاضر از جهات متفاوت مورد بررسی و نقد قرار گرفته است.
بی‌توجهی به معناشناسی جمله‌ای و سیاق‌مندی معنا، ناآشنایی با مکاتب مختلف معناشناسی و تک‌بعدی‌بودن‌، بی‌توجهی به تفاوت فهم افراد در دوران پس از نزول قرآن کریم، عدم وجود معیار در تعیین کلمات محوری، دید فلسفی‌ منبعث از منابع غیر اسلامی و آشنایی ضعیف با علوم بلاغی، از جمله محورهای نقد روش‌شناسی ایزوتسو در این مقاله است.

کلیدواژه‌ها

• معناشناسی قرآن
• بینامتنیت
• جهان‌بینی زبانی
• معانی محوری
• ایزوتسو
• وایسگربر

عنوان مقاله [English]

Survey and Criticism of Izutsu's Semantic Approach to Holy Quran

نویسنده [English]

• Ali Sharifi

چکیده [English]

Professor Toshihiko Izutsu, a Japanese Linguists, philosopher and Quranic scholar (1914-1993), in addition to his famous Japanese translation of Quran, has two main quranic books named: God and Men in Quran and Ethico-Religious concepts of Quran. In the two books basic structures of Quranic teachings have been expressed and explained.
He is counted as one of followers of Ethno-linguistic school or Bon School that is one of the famous semantic schools. According to this school, each language has its own worldview. Izutsu from the school framework, studied keywords of Quran with a semantic approach, wanted to discover the meaning connections of words in a vast semantic network, in order to achieve a coherent conceptual system of Quran.
He has used two semantic methods; historical and synchronic analysis. In synchronic one, he uses seven methods which have been surveyed in this article. Our main criticisms of Izutsu in this article are in these headlines: Having no attention to sentence semantic; inter-textuality; contextuality of meaning; unfamiliarity with diverse semantic schools; having no attention to the differences of opinions after descending Quran period; Having no obvious standard in to identify the axial words; and taking a mere philosophical approach to study Islamic views and neglecting rhetorical sciences.

کلیدواژه‌ها [English]

• Semantic of Quran
• intertextuality
• language worldview
• axial meanings
• Izutsu
• Wisegerber