نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• مرتضی متولی ¹
• مهدی عظیمی ²

¹ دانشگاه تهران

² عضو هیئت علمی دانشگاه تهران

چکیده

با اینکه ما بسیاری از آگاهی‌ها و معرفت‌های خود را از گواهی گرفته‌ایم، آن هیچ‌گاه به صورت جدّی در معرفت-شناسی مطرح نبوده است مگر در چند دهه‌ی اخیر. اما در جهان اسلام گواهی به‌ضرورت بیشتر محلّ توجّه بوده است، و در این میان سهروردی باز هم به ضرورت بیشتر به آن پرداخته است. او در سه موضع از گواهی سخن گفته است: در منطق (شامل معرفت‌شناسی گذشتگان)، در اصول فقه، و در الهیات. در این جستار، با دو رویکرد تحلیلی و تاریخی مساهمت سهروردی در این بحث را نشان خواهیم داد. در منطق، او بر شانه‌ی فارابی و ابن‌سینا ایستاده است، اما تفاوت‌های جدّی با آنها دارد و توگویی می‌خواهد یقین را در متواترات برآمده از تراکم ظنون بداند. در اصول فقه، سراسر از غزالی متأثّر است و این تأثیر به منطق او نیز راه یافته است. در الهیات، اما، نوآورانه و برای نخستین بار بحث از گواهی را پیش می‌کشد تا ارزش معرفت‌شناختی تجربه‌ی دینی برای غیرتجربه‌گر را اثبات کند.

کلیدواژه‌ها

• معرفت‌شناسی
• گواهی
• سهروردی
• متواترات
• تجربه‌ی دینی

موضوعات

• فلسفه

عنوان مقاله [English]

Suhrawardī’s Epistemology of Testimony; an Analytical and Historical Approach

نویسندگان [English]

• Morteza Motavalli ¹
• Mahdi Azimi ²

¹ University of Tehran

² University of Tehran

چکیده [English]

Even though we have taken much of our information and knowledge from testimony, it has never been seriously studied in epistemology except in the last few decades. But in the Islamic world, testimony by necessity has been paid attention more, and within it, Suhrawardī by necessity has addressed it even more. He has spoken about testimony in three places: in logic (including the ancients' epistemology), in methodology of jurisprudence, and in theology. In this essay, we will show Suhrawardī's contribution in this topic with two analytical and historical approaches. In logic, he stands on the shoulders of al-Farabi and Avicenna, but he has serious differences with them, and it is as if he thinks of the accumulated opinions as the reason why widely transmitted propositions are certain. In methodology of jurisprudence, he is thoroughly influenced by al-Ghazali and this influence has also found its way to his logic. In theology, however, he innovatively and for the first time brings forward the discussion of testimony to prove the epistemological credibility of religious experience for the non-experiencer.

کلیدواژه‌ها [English]

• Epistemology
• Testimony
• Suhrawardī
• Widely Transmitted Propositions
• Religious Experience