نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

• سیدیحیی یثربی

استاد فلسفه، دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

سال‌‌هاست که حقوق بشر به مسئلة حساس انسان معاصر تبدیل شده است. اگرچه در آثار پیشینیان نیز برخی زمینه‌‌ها و شباهت‌‌ها را می‌‌توان یافت، اما حقوق بشر از دستاوردهای روشن‌‌اندیشان دوران جدید است. سال‌‌هاست که مسلمانان می‌‌کوشند تا حقوق بشر اسلامی را در برابر حقوق بشر به ‌رسمیت شناخته‌شدة‌‌ دنیای غرب مطرح کنند. در کشورهای اسلامی کارهایی صورت گرفته است، برای نمونه استاد محمدتقی جعفری مطالبی را در این زمینه در 1370 چاپ کردند.
دیگران نیز در این باب کارهایی انجام داده‌اند که آیت‌‌الله جوادی آملی در زمرة این افراد است. من در مقالة‌‌ خود نوشتة‌‌ استاد جعفری را بررسی خواهم کرد.
در این مقاله به نکات زیر خواهیم پرداخت:
1. قدردانی از دقت و توجه استاد جعفری به این مسئله؛
2. بررسی و ارزیابی کار ایشان از نظر تنظیم مواد حقوق بشر اسلامی و مقایسة‌‌ آن‌ها با حقوق بشر غربی؛
3. ارائة‌‌ پیشنهادهایی در ارتباط با برخورد ما با مسئلة‌‌ حقوق بشر از جهتِ:
الف) مبنا قراردادن حقوق بشر و سنجیدن حقانیت ادیان بر اساس توجه به این حقوق؛
ب) توجه به اجرای این حقوق و راه‌کارهای لازم برای اجرای آن‌ها، به‌‌‌جای پرداختن به نکته‌‌گیری‌های حاشیه‌ای و شرط‌‌های تزئینی و تکمیلی آرمانی که تحقق‌بخشیدن به آن‌ها به این سادگی و به این زودی امکان ندارد.

کلیدواژه‌ها

• بشر
• حقوق بشر
• حقوق بشر اسلامی

عنوان مقاله [English]

Allameh Ja'fari and the Islamic Human Rights Issue

نویسنده [English]

• Seyyed Yahya Yasrebi

چکیده [English]

In the last decades, human rights have become a very sensitive topic. Elements of human rights can be traced back to ancient sources, however, there is no doubt that the current concept is the products of fairly recent intellectual and philosophical endeavors. For many years now, Muslims have been making the case for Islamic human rights, seeking the recognition of an equal status to the western human rights. Among preeminent scholars in Islamic society who have argued for Islamic human rights, there is Allameh Ja'fari (1923-1998), who published some insightful works in 1982, as well as Javad Amuli (1933-…). In the present article, we survey and analyze the work of Allameh Ja'fari, focusing on the following points:
1. A recognition of the effort and precision of Allameh Ja'fari's work.
2. An assessment of his proposed definition of elements of Islamic human rights as well as his comparison with western human rights.
3. His suggestions as to how one should react and interact with the issue of human rights:
a) What should be the foundation of human rights and how to reflect on the rights of various religions according to it.
b) An emphasis on the pragmatic aspect of Islamic human rights, that is how and by which means these rights should be applied, rather than spending a huge amount of time on marginal issues, and seeking difficult to reach ideals.

کلیدواژه‌ها [English]

• Human
• Human Rights
• Islamic human rights