نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری حکمت متعالیه، موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران
2 استادیار موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران
چکیده
ابن‌سینا نفس را «روحانیة الحدوث و البقاء» و ملاصدرا آن را «جسمانیة الحدوث و روحانیة البقاء» می‌داند.ملامحمدصادق اردستانی در الحکمة الصادقیة معتقد است که حدوث نفس نه با تجرد آن سازگار است و نه با بقایآن. وی به قدم و وحدت نفس قائل شده است. ازدیدگاه ابن‌سینا و حکمای دیگر، قول به «قدم و وحدت نفس» با دو محذور اساسی مواجه است: 1. اگر نفس بعدازتعلق به بدن متکثر نشده باشد، بایدهمۀ انسان‌ها در همۀ صفات یک‌سان می‌بودند؛ 2. اگر نفس بعدازتعلق به بدن متکثر شده باشد، امر مجرد به‌نحو بالقوه و بالفعل انقسام می‌پذیرد. حکیم اردستانی در الحکمة الصادقیة مدعای خود را به‌گونه‌ای تبیین کرده است که با دو محذور یادشده مواجه نشود. در این نوشتار، با بهره‌گیری از آثار فلسفی اردستانی، دیدگاه وی درباب نفس تبیین شده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Mohammad Sadegh Ardestani on the Eternity and the Unity of Soul
نویسندگان [English]
- Mohammad Ghomi 1
- Mohammadjavad Esmaeili 2
1 Ph.D. student in Transcendental Wisdom, The Iranian Institute of Philosophy (IRIP)
2 Assistant Professor of The Iranian Institute of Philosophy (IRIP)
چکیده [English]
Ibn Sina believes that soul is ‘spiritually and bodily originated’, while Mulla Sadra claims that it is ‘bodily originated but spiritually eternal’. Mullah Mohammad Sadegh Ardestani in al-Hikmah al-Sadaqiyah believes that originatedness of the soul is neither consistent with its abstraction nor with its survival. He believes in the eternity and unity of Soul. From the perspective of Ibn Sina and other scholars, saying that soul is united and eternal is faced with two basic problems: 1. If soul has not been multiplied after its incarnation in the body, all human beings should be identical in all traits; 2. If soul has been multiplied after its incarnation in the body, the abstract entity are divided potentially and actually. In al-Hikmah al-Sadeqiyah, Ardestani has explained his claim in such a way that he would not face with the two mentioned issues. Using the philosophical works of Ardestani, we explain his viewpoint about soul.
کلیدواژه‌ها [English]
- Ibn Sina
- Ardestani
- originatedness
- Eternity
- Al-Hikmah al-Sadeqiya
)