نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 دکترای رشتة فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
2 استاد گروه فلسفۀ اسلامی دانشگاه تهران
چکیده
این پرسش به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ گروهی به سازگاری این دو باور دارند و دسته‌ای دیگر مختاربودن خدا را با وجوب اراده و فعل وی ناسازگار می‌دانند. سازگارگرایان با دو رویکرد کلی به دفاع از موضع خود می‌پردازند: در رویکرد نخست، پنج توجیه ارائه می‌دهند تا نشان دهند که واجب‌الاراده و واجب‌الفعل بودن خداوند، منافاتی با اختیار وی ندارد؛ در رویکرد دوم مدعی‌اند که قائل‌شدن به دیدگاه طرف مقابل، نتیجة نادرست راه‌یابی امکان به ذات واجب تعالی را به بار می‌آورد و رهایی از این نتیجة نادرست، ممکن نیست؛ مگر این‌که تفسیر سازگارگرایانه از اختیار باری پذیرفته شود. این دو رویکرد سازگارگرایانه از سوی برخی ناسازگارگرایان معاصر نقد شده است. در این مقاله پس از تبیین دیدگاه‌های سازگارگرایانه، به بررسی نقدهای وارد بر آن پرداخته‌ایم
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Sadraies on Divine Free-Will: a Critical Survey
نویسندگان [English]
- Saeed Moghadas 1
- ahmad behashti 2
1
2
چکیده [English]
Are ‘Divine freedom’ and ‘necessity of His will and action’ compatible? There are two different answers to this theological question: compatibilism, which confirms the compatibility of these doctrines, and incompatibilism, which claims that those beliefs are incompatible. Compatibilists advocate their position through two distinct approaches; the first approach presents five reasons that why necessity of divine will and action are consistent with His freedom, while the second, without arguing directly, claims that incompatibilism implies attribution of contingency to God, so accepting compatibilism is the only way to avoid such a false consequence. These two approaches, however, have not been immune from the criticisms of contemporary incompatibilists. In this article I want to explain compatibilist views and review their contemporary criticisms.
کلیدواژه‌ها [English]
- necessarily willing
- necessarily provident
- coercion
- inner determination
- impulses identical to essence
- agent-by-self-manifestation
)