675648c2785e9a3
حکمت معاصر

نقش مرگ اندیشی در تحقق آزادی از دیدگاه ملاصدرا و هایدگر

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه (گرایش حکمت متعالیه) دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 دانشیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 استاد گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

10.30465/cw.2025.51727.2103
چکیده
مسئله این مقاله بررسی تطبیقی نقش مرگ اندیشی در تحقق آزادی در نگاه ملاصدرا و هایدگر است. مرگ اندیشی نزد این دو فیلسوف ارتباط وثیقی با مسئله آزادی دارد. آزادی صدرایی به معنای «فراروی در تعالی» و «تقرب به حقیقت نامتناهی از طریق معرفت نفس» و آزادی هایدگری به معنای «برون ایستایی و فراروی مبتنی بر اصالت» است. مرگ صدرایی به معنای «ورود به ساحت و عوالم باطنی» و مرگ هایدگری به معنای «نه دازاین» است. در این مقاله با استفاده از آثار این دو فیلسوف و شارحان آن ها با روش توصیفی_تحلیلی به تبیین حقیقت آزادی، اسارت، مرگ اندیشی و مقومات آن و نقش مرگ اندیشی در آزادی نزد آنان، و سپس به صورت تحلیلی_تطبیقی به مقایسه این دو دیدگاه پرداخته ایم. نتایجی در این تحقیق حاصل می شود که بیانگر نقصان فلسفه هایدگر و برتری دیدگاه ملاصدرا است. کاستی های دیدگاه هایدگر که با فلسفه ملاصدرا می توانند التیام یابند، این موارد است: یک) غفلت از ابعاد مجرد انسان و ادله آن. دو) فقدان مبدأ قیاس مراتب قرب و آزادی. سه) نگاه پاره خطی به حقیقت انسان (از پرتاب شدگی تا مرگ)؛ غفلت از مبدأ و معاد. چهار) فقدان ترسیم دقیق آزادی ایجابی (مقصد آزادی). پنج) فقدان مسئله اخلاق و آزادی اخلاقی. شش) عدم ارائه برنامه عملی برای تحقق آزادی. هفت) نداشتن تصور درستی از حقیقت معاد به مثابه ظرف ظهورِ باطن، نه ظرف حدوث. هشت) عدم انسجام وجودشناسی، خداشناسی و معادشناسی. در پایان، تبیین هانری کربن به عنوان مویّدی بر این نتیجه گیری ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله English

The role of death contemplation in realizing freedom from the perspective of Mulla Sadra and Heidegger

نویسندگان English

amin dehghani 1
abbas javareshkian 2
Jahangir masoudi 3
Seyed Morteza Hosseini Shahrudi 3
1 Doctoral student of Philosophy (Hekmat al-Taaliyeh) at Ferdowsi University of Mashhad
2 Associate Professor, Department of Islamic Philosophy and Wisdom, Ferdowsi University of Mashhad
3 Professor, Department of Islamic Philosophy, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
چکیده English

The issue discussed in this article is a comparative examination of the role of mortality awareness in achieving freedom from the perspectives of two great philosophers, Mulla Sadra and Heidegger. Mortality awareness, as conceptualized by Mulla Sadra and Heidegger, is among the most significant components of their philosophies and is closely related to the concept of freedom. Sadraean freedom is defined as "transcendence in elevation" and "approaching infinite truth through self-knowledge," while Heideggerian freedom is characterized as "ek-sistence and transcendence based on authenticity." Sadraean death is understood as "entry into inner and esoteric realms," whereas Heideggerian death is defined as "the negation of Dasein." The deficiencies in Heidegger’s philosophy can be summarized as follows: (1) Neglect of the immaterial dimensions of human existence and their supporting arguments, (2) absence of a principle for the stages of proximity and freedom, (3) a linear view of human truth (from thrownness to death), overlooking origin and return, (4) lack of a precise depiction of positive freedom, (5) absence of the issue of ethics and moral freedom, (6) failure to provide a practical program for realizing freedom, (7) lack of a correct conception of the afterlife as a realm for the manifestation of inner truth, rather than a realm of origination, and (8) lack of coherence in ontology, theology, and eschatology.

کلیدواژه‌ها English

death
mortality awareness
freedom
philosophy of freedom
Mulla Sadra
Heidegger

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از 17 آبان 1404