این پرسش به دو دسته تقسیم میشوند؛ گروهی به سازگاری این دو باور دارند و دستهای دیگر مختاربودن خدا را با وجوب اراده و فعل وی ناسازگار میدانند. سازگارگرایان با دو رویکرد کلی به دفاع از موضع خود میپردازند: در رویکرد نخست، پنج توجیه ارائه میدهند تا نشان دهند که واجبالاراده و واجبالفعل بودن خداوند، منافاتی با اختیار وی ندارد؛ ...
بیشتر
این پرسش به دو دسته تقسیم میشوند؛ گروهی به سازگاری این دو باور دارند و دستهای دیگر مختاربودن خدا را با وجوب اراده و فعل وی ناسازگار میدانند. سازگارگرایان با دو رویکرد کلی به دفاع از موضع خود میپردازند: در رویکرد نخست، پنج توجیه ارائه میدهند تا نشان دهند که واجبالاراده و واجبالفعل بودن خداوند، منافاتی با اختیار وی ندارد؛ در رویکرد دوم مدعیاند که قائلشدن به دیدگاه طرف مقابل، نتیجة نادرست راهیابی امکان به ذات واجب تعالی را به بار میآورد و رهایی از این نتیجة نادرست، ممکن نیست؛ مگر اینکه تفسیر سازگارگرایانه از اختیار باری پذیرفته شود. این دو رویکرد سازگارگرایانه از سوی برخی ناسازگارگرایان معاصر نقد شده است. در این مقاله پس از تبیین دیدگاههای سازگارگرایانه، به بررسی نقدهای وارد بر آن پرداختهایم