675648c2785e9a3

حل معضل دوگانگی‌جسم/ ذهن در مدرنیته، با پرسش از وحدت وجود صدرایی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استاد یار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

 
شکاف میان ذهن / جسم و معنا / ماده از معضلات فلسفه غرب است که در فلسفه یونان باستان شکل گرفته و تا فلسفه دوره روشنگری ادامه یافته است. متفکران پسامدرن معتقدند این دوگانگی و تضاد به وضوح در شئون مختلف تمدن مدرن خودنمایی می کند و دوگانگی من/ دیگری از همین جا نشأت گرفته است. از این رو باید به رفع این تضاد فلسفی میان ذهن / جسم، و معنا/ ماده اندیشید. در این مقاله پاسخ دوگانگی ذهن/ جسم در مبانی وحدت وجودی فلسفه صدرایی جستجو شده‌است. روش پژوهشگر در این مقاله تعاملی و گفتگویی است. وی تلاش می‌کند تا در یک فلسفه ورزی میان فرهنگی، با مراجعه به مبانی فلسفة صدرایی، راه حلی برای رفع معضل دوگانگی ماده/ معنا در  فلسفة مدرن غربی جستجو کند. راه حل ملاصدرا به این معضل از دو جنبه استنتاج شده‌است؛ از جنبة وجود شناسانه، در رفع دوگانگی جسم / ذهن با وساطت عالم خیال ممکن است؛ از جنبة معرفت‌شناسانه، رفع دوگانگی جسم / ذهن با وساطت قوة خیال امکان‌پذیر است. همچنین ملاصدرا به وساطت نفس در برقراری وحدت میان جسم و ذهن پرداخته‌است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Resolution of Mind/Body Problem in Modernity with Questioning the Sadrian Unity of Being

نویسنده [English]

  • maryam saneapour
Assistant Professor of the Institute of Humanities and Cultural Studies
چکیده [English]

The dichotomy of mind/body, and form/matter are two of most problematic questions in western philosophy, which could be retraced to ancient Greece and have been lasted until age of enlightenment. Post-modernists hold that this dualism and dichotomy are reflected in the most aspects of civilization explicitly, and that, the I/Other dualism is a sequence of it. Thus, the philosophical contrasting between mind/body, and form/matter should be a subject of our thinking. The resolution of the mind/body dualism is sought based on the Sadrian unity of being, in this paper. The employed method is dialectics and communicational and it is tried to find and advanced a resolution of the mind/body dualism in a intercultural philosophy space, with an eye on Sadrian philosophy. Mulla Sadra’s resolution to this problem is explained from two points of view; from an ontological viewpoint, resolve mind/body problem is possible by imagination world intermediating. From a epistemological viewpoint, resolve mind/body problem is possible by imagination faculty intermediating, as well. Mulla Sadra also look into soul intermediating for pushing mind and body into a kind of unity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mulla Sadra
  • the unity of being
  • form/matter
  • body/mind
  • imagination world
  • imagination faculty

مراجع

-    قرآن کریم
-    نهج‌البلاغه،(1387ه./ 1967م.) ضبط صبحی صالح، الطبعه الاولی، بیروت.
-      آشتیانی، سید جلال‌الدین، (1365)، شرح مقدمه قیصری برفصوص الحکم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات.
-      ابن ابی جمهور، (1403ه‍. ق.)، عوالمی اللئالی،‌ مطبعة سید الشهداء، قم.
-      ابن عربی، محی‌الدین(1293ق). الفتوحات المکیه؛ بولاق.
-      شیرازی، صدرالدین محمد(1391ق.) شرح اصول کافی و فی آخره کتاب مفاتیح‌الغیب، تهران، مکتبه محمودی.
-      شیرازی، صدرالدین محمد(1340) کسر اصنام الجاهلیه فی الرّاد علی المتصوفه، تحقیق و مقدمه محمد تقی دانش پژوه، طهران، زمانه.
-    شیرازی، صدرالدین محمد(1981ق). الحکمةْ المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، المطبعة الثالثه، بیروت، داراحیاء التراث العربی.
-    شیرازی، صدرالدین محمد(1346). الشواهد الربوبیه، با حواشی حاج ملاهادی سبزواری و تعلیق و مقدمه سید جلال‌الدین آشتیانی، مشهد، انتشارات دانشگاه فردوسی.
-      شیرازی، صدرالدین محمد(1363)، اسرارالآیات، ترجمه و تعلیق محمد خواجوی، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
-    شیرازی، صدرالدین محمد(1378). المظاهر الالهیه، تصحیح، تحقیق و مقدمه سید محمد خامنه‌ای، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
-    صانع‌پور، مریم(1387)«نقش خیال در معرفت‌شناسی و دین‌شناسی صدرالمتألهین»، نامه حکمت، شماره 11،.
-    صانع‌پور، مریم(1388). تجرد خیال در حکمت متعالیه، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
-    قیصری، داود بن محمود (1299ق). شرح فصوص‌الحکم، تهران: دارالطباعه مدرسه دارالفنون.
-    مجلسی،محمد باقر بن محمد تقی(1329ق.) بحارالانوار، تهران، دارالکتب الاسلامیه.
 
فهرست منابع انگلیسی:
-        Aristotle,(1984),(1912-52)The Complete Works of  Aristotle, The Revised Oxford Translation, ed. Jonathan Barnes, Princeton, NJ: Princeton University Press. II.
-        Aquinas, Thomas, (1981),Summa Theologia, trans. Fathers of the English Dominican Province. Westminster, MD: Christian Classics.
-        Bordo, Susan, (1987) The Flight to Objectivity: Essays on Cartesianism and Culture, Albany: State University of New York Press.
-        Derrida, Jacques, (1976) Of Grammatology, trans. Gayatri Chakravorty Spivak
-        Fricker, Ronald D., Attrition models of the Ardennes campaign Authors, First published: February (1998).
-        Grosz, Elizabeth, (1993)"Bodies and Knowledges: feminism and the crisis of Reason", in Linda Alcoff& Elizabeth Potter (eds), Feminist Epistemologies,Routledge,PP.187-216.
-        Harding, Sandra and Hintikka, M. B.,( eds.), (1983) Discovering Reality: Feminist Perspectives on Epistemology, Metaphysics, Methodology, and Philosophy of Science , Dordrecht: Reidel,.
-        Irigaray, Luce(1985) Speculum of the Other Woman. Trans. Gillian C. Gill. Ithaca: Cornell University Press).
-            Lloyd, Genevieve, 1993 (1984) The Man of Reason: “Male” and “Female” in Western Philosophy. London: Routledge.
           

فایل ها

همرسانی

ارجاع به این مقاله

آمار