675648c2785e9a3
حکمت معاصر

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار فلسفه علم و فناوری پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

این نوشتار بر آن است که نسبت علوم انسانی و اجتماعی کاربردی را با حکمت عملی بررسی و تحلیل کند. برای این هدف و به کمک روش تحلیل مفهومی، در آغاز با اشاره به تعریف کاربرد و هم چنین فعل و عمل، به تحلیل مفهوم علوم انسانی و اجتماعی کاربردی و حکمت عملی می پردازد. سپس مفهوم فرونسیس نزد ارسطو و هم چنین حکمت عملی نزد فیلسوفان مسلمان را مطالعه و تحلیل می کند. با بررسی تعاریف متفاوت حکمت عملی نزد حکمای مسلمان، آرای آنان را با فرونسیس ارسطو می سنجد. آنگاه به بررسی نسبت علوم انسانی و اجتماعی کاربردی و حکمت عملی اهتمام می کند و وجوه افتراق و اشتراک آنها را تحلیل می نماید. با توجه به تفاوت سرشت علوم انسانی و اجتماعی کاربردی که تکنولوژی به شمار می رود با حکمت عملی که فضیلت محسوب می شود، سرانجام این پرسش چونان یک مسئله ی باز مطرح می شود که آیا منطقا فرونسیس می تواند از علوم انسانی و اجتماعی محض چونان حکمت نظری، در رهنمون شدن انسان به سوی عمل فضیلت مند بهره مند شود؟ و در صورت امکان آیا این امر، گونه ای از علوم انسانی و اجتماعی کاربردی به شمار می رود؟

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relevance of Applied Social Sciences to Phronesis

نویسنده [English]

  • Seyed mohammadreza Amiri Tehrani

Assistant Professor in Philosophy of Science and Technology, IHCS

چکیده [English]

This article is to study the relation between applied humanities and phronesis. The methodology is conceptual analysis, so in the first place, by providing the definition of application and praxis, the concepts of applied humanities and social sciences, and phronesis are analyzed. In this regard, a variety of Muslim philosophers' thoughts about phronesis are categorized and compared with Aristotle's Concept of phronesis. Then the concepts of applied Social sciences and phronesis are compared from different aspects. Regarding the technological nature of applied humanities and social sciences in one hand, and the virtuous nature of phronesis in another hand, at last this question is argued whether it is logically possible that phronesis uses pure theories of humanities and social sciences instead of Sophia and episteme to order to produce virtuous social Sciences.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Humanities and Social Sciences
  • Pheronesis
  • Praxis
  • Virtue
  • Knowledge
اصفهانی، محمدحسین (1374)نهایهالدرایه، تحقیق احدی امیرکلائی و دیگران، قم، سیدالشهداء
بهمنیار بن مرزبان (1375) التحصیل، تصحیح مرتضی مطهری، تهران، دانشگاه تهران
حیاتی، زهرا (1397) درآمدی بر کاربردی سازی علوم انسانی در ایران، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
حائری یزدی، مهدی (1361) کاوشهای عقل عملی؛ فلسفه ی اخلاق، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی
رازی، قطب الدین محمد بن محمد (1403) المحاکماتدرحاشیهشرحاشاراتخواجه، تهران، دفتر نشر کتاب
سبحانی، جعفر (1370) حسنوقبحعقلی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی
سبزواری، حاج ملا هادی(1298) شرحمنظومه، تهران، چاپ سنگی
شورای عالی انقلاب فرهنگی، نقشه جامع علمی کشور،
طوسی، خواجه نصیرالدین محمد بن محمد (1343) شرحالاشاراتوالتنبیهات، تهران، دفتر نشر کتاب
صمدیه، مریم و مجید ملایوسفی (1396) ارسطو و فرونسیس (حکمت عملی)، فصلنامه فلسفه و کلام اسلامی آینه معرفت، دانشگاه شهید بهشتی، زمستان
صمدیه، مریم و دیگران (1397)، مقایسه فرونسیس در اندیشه هایدگر و ملاصدرا، دوفصلنامه علمی پژوهشی پژوهش های عقلی نوین، سال سوم، شماره پنجم، بهار و تابستان
نجف زاده، علی رضا (1390) نظریه فلاسفه درباره چیستی و کارکرد عقل عملی، مطالعات اسلامی: فلسفه و کلام، سال چهل و سوم، شماره پیاپی 2/87، پاییز و زمستان، 141-164
فارابی، ابونصر محمد بن محمد (1405) فصولمنتزعه، تحقیق فوزی متری نجار، قم، انتشارات الزهراء
طباطبائی، محمدحسین (1394) المیزانفیتفسیرالقرآن؛ تهران، دارالکتب الاسلامیه
مطهری، مرتضی (1369) فلسفهاخلاق، تهران، انتشارات صدرا
مظفر، محمدرضا (1386) اصولالفقه، نجف، دارالنعمان
مصباح یزدی، محمدتقی (1388) فلسفهاخلاق، تحقیق و نگارش احمد حسین شریفی، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی
نراقی، محمدمهدی(1408) جامعالسعادات، بیروت، مؤسسه الاعلمی
 
Aristotle (2004) Nicomachean Ethics, Translated and Edited by Roger Crisp, Cambridge University Press
 
______, (2009) Nicomachean Ethics (Oxford world's classics), Translated and Edited by Ross David, Oxford University Press
 
Bourantas, D. (2008) Phronesis: a Strategic Leadership Virtue
 
Flyvbjerg, Bent (2001), Making Social Science Matter, Translated by Steven Sampson, Cambridge University Press, Cambridge
 
Gouldner, Alvin W. (1989) "Explorations in Applied Social Science," Sociological Practice: Vol. 7: Iss. 1 Article 5
Halverson, Richard (2002) Representing phronesis: Supporting Instructional Leadership Practice in Schools (Doctoral dissertation, Northwestern University)
Herbert A. Thelen (1954) Dynamics of Groups at Work, Chicago: University of Chicago Press
 
https://Webster-dictionary.org, 5/3/2019
Jary D., and J. Jary (2000) Collins Dictionary of Sociology, 3rd edition, Glasgow: Harper Collins Publishers
Nielsen, Karen Margrethe (2006) Aristotle’s theory of decision, Nonaka (IMIO-14), Institute of Management, Innovation & Organization, University of California, Berkley
 
Moss, Jessica (2011) “Virtue Makes the Goal Right”: Virtue and Phronesis in Aristotle’s Ethics, Phronesis, 56(3), pp.204-261
 
PORTER, THEODORE M. & DOROTHY ROSS ed. By (2003), THE CAMBRIDGE HISTORY OF SCIENCE, volume 7;The Modern Social Sciences, Cambridge University Press
 
Radcliffe-Brown A. R. (1937) The Nature of a Theoretical Natural Science, Seminar at Chicago University, p. 8 of an unpublished stenographic record prepared by Sylvia Beyer
 
Stefanazzi, Mafry (2012) Aristotle on the Virtue of Phronesis: Practical Wisdom, Available [online] also at http://www.inter-disciplinary.net/ atinterface/ winterface/ wpcontent/ uploads/ 2012/03/MStefanazziWpaper.pdf [accessed in Surabaya, Indonesia: 4 July2013].
 
Strickhouser, Sara M. & James D Wright (2015), History of Applied Social Research, Orlando, University of Central Florida
 
Westberg, Daniel (1994) Right Practical Reason: Aristotle, Action, and Prudence in Aquinas, Clarendon press, Oxford
 
Zourna, Christina (2007) Aristotelian Phronesis: A Lifelong Practice for the Lifelong Learner, University of Macedonia, Thessaloniki, Greece