نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• سیدمحمدحسین نقیبی ¹
• عبدالله نصری ²

¹ دانشجوی دکتری فلسفه دانشگاه علامه

² استاد دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

هنگام ادراک حسی دو مرحله اتفاق می­افتد، یکی تاثیرپذیری عضو حسی و دیگری ادراکِ نفس است مرحله اول مادی و مرحله دوم مجرد است. براساس اتحاد نفس و بدن، نفس به تأثراتِ مادی که در اعضای حسی واقع می­شود علم دارد و این علم، از سنخِ علم حضوری است برخی از شارحین حکمت متعالیه همچون علامه طباطبائی و شهید مطهری به این دیدگاه گرایش دارند از لوازم معرفت­شناختی این نظریه، توانایی بر تبیین علتِ پیدایش برخی از خطاهای حس است همچنین این دیدگاه، بنایی معرفتی در جهت دفاع از نظریه واقع­گرایی غیرمستقیم در ارتباط با متعلق ادراک حسی می­باشد که بزرگان حکمت اسلامی بدان گرایش دارند. پذیرش حضوری بودن علم به تأثرِ مادیِ عضو حسی، با قول به حصولی بودن ادراک حسی قابل جمع است. ابن­سینا و صدرا قائل به حصولی بودن ادراک حسی­اند، در نقطه­ی مقابل سهروردی و سبزواری قائل به حضوری بودن آنند. طبق دیدگاه اخیر، نفس خودِ خارج را می­یابد، بنابراین عدمِ تطابق ادراک با خارج متصور نیست این در حالی است که هنگام مواجهه ابزار حسی با خارج، در برخی موارد صورتِ­ غیرمطابق با واقع بر نفس پدیدار می­گردد، در نتیجه نمی­توان قائل به حضوری بودن ادراک حسی شد.

کلیدواژه‌ها

• علم حضوری
• ادراک حسی
• تأثر مادی
• خطای حسی
• واقع‌گرایی
• معرفت‌شناسی

20.1001.1.23830689.1398.10.2.13.7

عنوان مقاله [English]

Influence of Transcendental Wisdom on Sensory Perception and its Epistemological Consciousness

نویسندگان [English]

• sayyed mohammad hosain naghibi ¹
• abdolah nasri ²

¹ tabatabaee univercity

² Allameh Tabataba'i University

چکیده [English]

During the sensory perception, two stages occur, one is the sensation of the sensory member and the other is the perception of the soul. The first stage is material and the second stage is single. Based on the union of the soul and the body, the soul has knowledge of the material influences that are present in the senses, and this science is of the nature of knowledge. Allameh Tabatabai and Martyr Motahhari tend to this viewpoint on the epistemological properties of this theory, the ability to explain the cause of the emergence There are some sensory errors. The acceptance of the presence of science in the material affection of the sensory member is commensurate with the promise of the acquisition of sensory perception. Ibn Sina and Sadrà believe in the achievement of sensory perception, they consider themselves to be in front of Suhrawardi and Sabzevari. According to the recent viewpoint, it finds its own soul, so the inaccuracy of perception can not be realized externally, while in the face of an external sensory instrument, in some cases the face appears inconsistent with the self, thus, it can not be The presence of sensory perception

کلیدواژه‌ها [English]

• Introspection
• sensory perception
• material affection
• sensory error
• epistemology