675648c2785e9a3
حکمت معاصر

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد اخلاق از دانشگاه قم

2 دانشیار گروه فلسفه وحکمت دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

چکیده

از زمان ارسطو عقل عملی یا فرونسیس ، یعنی فضیلت مندانه عمل کردن. چنین معنایی برای این واژه تازمان هیوم باقی بود، اما هیوم باتاکید بر نقشی که امیال، انگیزه ها وانفعالات ما، هنگام اتخاذ تصمیمات اخلاقی ایفامی کنند، بر نقش امیال ونگیزه ها وعوامل روان شناسانه در  عقل عملی، تاکیدکرد.کانت بعدازهیوم، بواسطه ویژگی هایی که برای عقل عملی ذکر کرد، همچون خودبنیادیِ آن واهمیت بیشتر قائل شدن برای  اراده، تعریف جدیدی از عقل عملی ارائه داد که آراء هیوم را دراین مساله با چالش های جدی  مواجه ساخت؛ وی تلاش زیادی کردتا نقش امیال وانگیزه های روانشناسانه را ازحوزه تصمیم اخلاقی حذف کند؛ اماتلاشهای کانت وپیروانش برای بنا نهادن وجدان  اخلاقی صرفاً بر مبنای عقل واراده، راه به جایی نبرد وهمچنان انتقادات مهمی به تفسیرصرفاً عقلانیِ کانت از عقل عملی وارد است. درعصرحاضر، عده ای از فیلسوفان اخلاق از جمله خانم فیلیپا فوت وفیلسوفان نوارسطویی دیگر، ضمن نقد وردّ تفسیر کانتی از عقل عملی  با ارائه تعریفی جدید از عقلانیت عملی، تلاش دارند تا بین عقل وسایرمنابع انگیزشی ازجمله امیال وانگیزه ها، دراتخاذتصمیم صحیح اخلاقی سازش ایجاد کنند. دراین مقاله به بررسی انتقادات برخی فلاسفه برکانت  درباب عقل عملی، پرداخته می شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Philippa Foot’s Criticism of Kant’s Practical Reason

نویسندگان [English]

  • hamide aflatouni 1
  • Majid Mollayousefi 2

1 M.A in Ethics, University of Qom, correspond authr

2 Academic member/Imam Khomeini International University

چکیده [English]

Abstract
Practical reason/wisdom or phronesis, from Aristotle until Hume, meant virtuous action, in accordance with intellectual goods. Emphasizing on the role that our desires, motives and our passions, play in our ethical decisions, Hume endorsed the role of psychological factors in practical reason. Ascribing other features to practical reason, such as self-autonomy, and emphasizing on the will with more intensity, Kant presented a new definition of practical reason that posed serious challenges to Hume's views on this issue; he was struggling to eliminate the role of psychological desires and motives from the realm of moral decision. However Kant’s and his followers’ attempts to build Moral conscience, based merely on reason and will, were not so successful, and also there are some serious criticisms against Kant's purely rational interpretation of practical reason. Today, some ethical philosophers, including Philippa Foot and other new-Aristotelian, while criticizing the Kantian interpretation of practical reason by presenting a new definition of practical rationality, attempt to create a compromise between reason and other motivational elements, including intentions and motives. In this paper we discuss and examine some philosophers’ criticisms on Kant’s practical reason.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Kant
  • Hume
  • Philippa Foot
  • practical reason/wisdom
  • motivation
  • moral/ ethical decision
- اوکانر، دی. جی. ، ارسطو، ترجمه خشایار دیهیمی، تهران نشر کوچک.1377
2-ارسطو "اخلاق نیکوماخوس" ، ترجمه محمد حسن لطفی ، انتشارات طرح نو، تهران :1378
3- راس ، سردیوید ویلیام؛" ارسطو" ، ترجمه مهدی قوام صفری، انتشارات فکر روز، تهران 1377
4- راسل ، براتراند؛ "تاریخ فلسفه غرب" ، ترجمه نجف دریا بندری، انتشارات پرواز، تهران 1365
5-  شیدان شید،حسینعلی ، ارتباط عقل واخلاق از دیدگاه هیوم،اندیشه های فلسفی ،83
6- کاپلستون، فردریک ،" تاریخ فلسفه ج1"، یونان وروم ، ترجمه اسماعیل سعادت ومنوچهر بزرگمهر،انتشارات علمی فرهنگی، تهران ، 1377
7- صانعی دره بیدی،منوچهر، فلسفه اخلاق ومبانی رفتار، انتشارات سروش ،تهران:1377
8- مجتهدی ،کریم ،فلسفه نقادی کانت،انتشارات امیر کبیر،تهران:1378
9- ملایوسفی، وافلاطونی «مقایسه مفهوم شکوفندگی ازنظرارسطووفیلیپافوت»،فصلنامه، پژوهش های فلسفی دانشگاه تبریز،1390
10- ملا یوسفی،مجید.«جان مک داول وواقع گرایی اخلاقی»نامه حکمت ،  شماره6،1387