نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

• محمد حسین زاده

دانشجوی دکتری حکمت متعالیه، پ‍ژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

دیدگاه ملاصدرا دربارة نحوة وجود معقولات ثانی فلسفی به صورت‌های مختلفی بیان و تفسیر شده است. از ظاهر عبارات ملاصدرا چنین برمی‌آید که معقولات ثانی فلسفی در خارج، مغایر با موصوف خود هستند. در تفسیرهایی که فیلسوفان نوصدرایی از دیدگاه ملاصدرا ارائه کرده‌اند، این تغایر به نحو صحیحی بیان نشده است. به اعتقاد نگارنده بیش‌تر اشتباهاتی که در تفسیر کلام ملاصدرا صورت گرفته از آن‌جا شروع شده که سعی شده است از عبارات او، قاعده‌ای کلی برای تمام معقولات ثانی فلسفی استخراج شود، در حالی که شواهد و قرائن متعدد گویای این مطلب هستند که او درصدد بیان چنین قاعده‌ای نبوده است.
در این مقاله ابتدا به فضایی که دیدگاه ملاصدرا در آن شکل گرفته اشاره می‌شود و سپس تفسیر شهید مطهری، استاد جوادی، آملی، و استاد یزدان‌پناه از دیدگاه ملاصدرا بیان و نقد خواهد شد. در پایان با استفاده از عبارت‌های خود ملاصدرا، دیدگاه وی را دربارة چگونگی تغایر معقولات ثانی فلسفی بیان خواهیم کرد

کلیدواژه‌ها

• معقول ثانی فلسفی
• وجود رابط
• تغایر خارجی
• صدرالمتألهین
• عارض وجود
• عارض ماهیت

عنوان مقاله [English]

Mulla Sadra on the External Difference between Accident and Subject of Philosophical Secondary Intelligible

نویسنده [English]

• Mohammad Hosseinzadeh

چکیده [English]

The Mulla Sadra’s view on the existence of philosophical secondary intelligible has been interpreted and expressed diversely. What is easily understood from Sadra’s statements is that the external aspect of philosophical secondary intelligible is distinguished from its descried aspect. This discrepancy has not been truly stated by some Neo-Sadraian philosophers those who have interpreted Mulla Sadra’s viewpoint.
I think the source of the most misconceptions of the interpretations is because that the interpreters try to derive from his speeches a general principle for the whole philosophical secondary intelligible, while there are many evidences which indicate that he was not intended to present such a generalized principle.
In this article, at first, we refer to the space in which Mulla Sadra’s thought is constructed and then, review and evaluate Shahid Motahari, Maestro Javadi Amoli, and Maestro Yazdanpanah’s interpretation. Finally, through refer to the different words and interpretations of Mulla Sadra, we try to express the Mulla Sadra’s view about the differentiation of philosophical secondary intelligible

کلیدواژه‌ها [English]

• philosophical secondary intelligible
• connective being
• external differentiation
• Mulla Sadra
• accident occurring to existence
• accident occurring to quiddity