675648c2785e9a3
حکمت معاصر

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه فرهنگیان اصفهان

چکیده

بررسی رابطه خیال با عواطف، و تبیینِ نقش و چگونگی دخالتِ خیال در حوزه عواطف، هدف مقاله حاضر است. چیستی خیال، ماهیت عواطف و نسبتی که خیال با عواطف دارد، سه پرسش اصلیِ پژوهش حاضر هستند. از روش تحلیل و استنتاج، برای تبیین موضوع استفاده شده است.نگهداریِ صورت ها پس از ادراک حسیِ پدیده ها (مصوره)، تصرف در صورت های مخزون(متصرفه)، و تبدیلِ صورت های ادراکی (متخیله، متفکره)،کارکرد هایِ اصلی خیال در حوزه فعالیت هایِ ادراکی و تحریکی نفس هستند. غرایز، فطریات و عواطف زیرساخت های گرایش های انسان محسوب می گردند. عواطف ضمن آنکه ماهیتی اکتسابی دارند، ابزار بشر برای بقا و تعالی اند. از نظر ملاصدرا عواطف انگیزه حرکت را در انسان ایجاد می کنند و نفس را از اراده ها و تلاش های پراکنده، فارغ ساخته، در جهت واحد متمرکز می کنند. به اعتقاد او عواطف می توانند با فعال شدن در وجودِ ما، نوعی عمل قلبی و جوانحی محسوب گردند و چون اعمالِ نفسانی، متحد با نفس و بخشی از هویت نفس اند، پس می توانند سازنده موجودیت نهایی انسان و صورت اخروی او باشند. خیال منشأ ظهور عواطف، علت بقا و زوال عواطف، و موجب معناداری و بازشناسی عواطف است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relationship between imagination and emotions in the Philosophy of Mulla Sadra

نویسنده [English]

  • seyd mehdi mirhadi

The Assistant Professor of Education Philosophy, Farhangian University, Esfahan.

چکیده [English]

The aim of the present article is to investigate the relationship between imagination and emotions and to explain the role and way of the involvement of imagination in the emotional domain. The essence of the imagination, the nature of the affections and the relation between the imagination and emotions, are the three main questions in the current research. Analysis and inference method was used to explain the subject. Preserving the faces after the sensory perception of phenomena, seizure in the repository faces, and the transformation of perceptual faces, are the main functions of imagination in the field of cognitive activity and self-stimulation. Instincts, natures and emotions are considered as the infrastructures of human tendencies. Emotions, while being acquired, are human tools for survival and excellence. According Mulla Sadra, emotions create motivation to move in human, and focus on self-esteem from scattered efforts and willing, in a single direction. According to him, emotions can be considered a kind of heart action by being activated in our existence, and since the activities of the soul are united with the oneself and are the part of it, then they can be the constructor of the ultimate entity of human and his/her overwordly face. The imagination is the origin of the emergence of emotions, the cause of the survival and decline of the emotions, and is the reason for meaning and revival of the emotions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imagination
  • emotions
  • Mulla Sadra
  • Philosophy
پلاچیک، روبرت(1371) هیجان ها، ترجمه محمود رمضان زاده، مشهد : انتشارات آستان قدس رضوی .
 جوادی آملی، عبداله (1389) رحیق مختوم، جلد 7، قم : نشر اسرا .
 -------------- (1388) تسنیم، جلد 8، قم: نشر اسرا.
-------------- (1387) تمهیدالقواعد،جلد 1، قم: نشر اسرا.
-------------- (1382) حیات حقیقی انسان در قرآن، قم: نشراسرا. 
خرمیان، جواد(1385) سه نگره صدرایی، تهران: نشر سهروردی.
داوری اردکانی، رضا(1389) فلسفه تطبیقی، تهران: نشر ساقی.
دسوسا، رونالد(1396) عاطفه(دانشنامه فلسفی استنفورد)، ترجمه مهدی غفوریان، تهران: نشر ققنوس.
ذاکری، مهدی(1394) درآمدی به فلسفه عمل، تهران: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
فرمهینی فراهانی، محسن(1378) فرهنگ توصیفی علوم تربیتی، تهران : انتشارات اسرار دانش .
کاپلستون، فردریک(1389) تاریخ فلسفه ج 6، ترجمه اسماعیل سعادت و منوچهر بزرگمهر، تهران: سروش.
--------------(1388) تاریخ فلسفه ج 1، ترجمه سید جلال الدین مجتبوی، تهران: سروش.
-------------(1386) تاریخ فلسفه ج 9، ترجمه عبدالحسین آذرنگ و محمود یوسف ثانی، تهران: سروش.
کربن، هانری(1395) ارض ملکوت ، ترجمه انشااله رحمتی، تهران: سوفیا.
مصباح ، محمد تقی(1383) شرح نهایه الحکمه، جلد اول، قم: انتشارات الزهرا.
 ملاصدرا، صدرالدین محمد(1383)الحکمه المتعالیه فی الاسفارالاربعه، جلد 1، تصحیح و تحقیق غلامرضا اعوانی. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
-----------------(1380)الحکمه المتعالیه فی الاسفارالاربعه، جلد 2، تصحیح، تحقیق و مقدمه مقصود محمدی. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
------------------ (1383) الحکمه المتعالیه فی الاسفارالاربعه، جلد 3، تصحیح، تحقیق ومقدمه مقصود محمدی. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
------------------ (1383) الحکمه المتعالیه فی الاسفارالاربعه، جلد 4، تصحیح، تحقیق و مقدمه مقصود محمدی. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
------------------ (1380) الحکمه المتعالیه فی الاسفارالاربعه، جلد 7 ، تصحیح، تحقیق ومقدمه مقصود محمدی. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
------------------ (1383) الحکمه المتعالیه فی الاسفارالاربعه، جلد 8 ، تصحیح، تحقیق و مقدمه علی اکبر رشاد. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
------------------ (1382) الحکمه المتعالیه فی الاسفارالاربعه، جلد 9، تصحیح، تحقیق و مقدمه رضا اکبریان. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
----------------(1391الف)الشواهد الربوبیه، تصحیح، تحقیق و مقدمه سید مصطفی محقق داماد. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
------------------(1391ب) عرشیه، ترجمه محمد خواجوی. تهران: مولی.
----------------- (1389 الف) اسرارالایات و انوارالبینات، تصحیح و تحقیق محمد علی جاودان. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
------------------(1389ب)مجموعه رسائل فلسفی، جلد 2، تصحیح، تحقیق ومقدمه کاظم مدیر شانه چی. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
----------------- (1386)مفاتیح الغیب ج 1، ج2، تصحیح، تحقیق و مقدمه نجفقلی حبیبی. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
----------------- (1381) المبدا و المعاد فی الحکمه المتعالیه، ج 1، ج 2، تصحیح، تحقیق و مقدمه محمد ذبیحی، جعفر شاه نظری. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.