675648c2785e9a3
حکمت معاصر

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

چکیده
مسئله­ی آگاهی از مهم‌ترین مسائل تاریخ فلسفه است. به دلیل دشواری تعریف آگاهی برخی فیلسوفان آن را به آگاهی پدیداری، آگاهی دسترسی، خودآگاهی و آگاهی نظارتی تقسیم کرده­اند. فیلسوفانی مانند ملاصدرا که آگاهی (علم) را به نفس نسبت می­دهند و بر این اساس ویژگی­های مربوط به آگاهی را تبیین می­کند، تمام اقسام آگاهی را به امری فراتر ماده نسبت می­دهد. از این­رو از دیدگاه وی نمی­توان آگاهی را به ماده تقلیل داد.
این در حالی است که نظریات فیزیکالیستی مانند نظریه­ی پیوند­گرایی آگاهی را به ماده نسبت می‌دهند. طبق نظر پیوند­گرایان می­توان آگاهی را با استفاده از شبکه­های عصبی مصنوعی تبیین کرد. اما این نظریه بر خلاف ادعای خود ناتوان از تبیین اقسام و ویژگی­های ­آگاهی است. در این نظریه دلیلی که باعث می­شود آگاهی را به شبکه‌های عصبی نسبت دهند این است که آگاهی را مساوی با پردازش اطلاعات می­دادند. در حالی که طبق نظر ملاصدرا آگاهی (درک اطلاعات) معمولاً همراه با پردازش اطلاعات هست، اما پردازش اطلاعات بدون آگاهی نیز امکان پذیر است. از این­رو مطابق دیدگاه ملاصدرا نمی­توان رابطه آگاهی و پردازش اطلاعات، را تساوی دانست.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of the Notion of Consciousness Mulla Sadra's perspective and connectionism

نویسنده [English]

  • zohre salahshur sefidsangi

Ferdowsi University of Mashhad

چکیده [English]

Notion of consciousness is one of the most important problems in the history of philosophy. Because of the difficulty of defining consciousness, some philosophers have divided it into phenomenal consciousness, access consciousness, self-consciousness, and monitoring consciousness. Philosophers who associate consciousness with the soul, such as Mulla Sadra, from which he refers to the knowledge of presence and on that basis, it explains the characteristics of consciousness, all types of consciousness refer to something beyond the material. This, in his view, can not reduce consciousness to matter.
This is while the physicalist views, such as the theory of connectivity, attribute consciousness to matter. According to connectors, consciousness can be explained using artificial neural networks. Contrary to its claims, this theory is incapable of explaining the types and characteristics of knowledge. In this theory, the reason that attributes awareness to neural networks is to make awareness equal to the processing of information. While, according to Mulla Sadra, consciousness (understanding of information) involves processing information.But it is also possible to process information without consciousness. According to Mulla Sadra's view, therefore, the relation between consciousness and information processing cannot be equated.

  1. منابع

    1. چالمرز، (1389)، «رویارویی با مسئله آگاهی»، ترجمه مرضیه لطفی، نقد و نظر، سال یازدهم، شماره اول، صص50-86.

    1. خامنه­ای، محمد، (1379)، «ادراک حسی»، خردنامه صدرا، صص8-14.

    3. دهانه، استانیسلاس، (1394)، آگاهی و مغز (مغز چگونه افکار را رمزگذاری می‌کند؟)، ترجمه‌ی سعید صباغی‌پور، تهران، ارجمند.

    4. سرل، جان، (1393)، راز آگاهی، ترجمه سید مصطفی حسینی، تهران، نشر مرکز.

    5. صبوری مقدم، حسن، (1383)، «پیوندگرایی»، علامه، شماره 3 و 4، صص211-231.

    6. صدرالمتألهین، (1981م)،  الحکمــة المتعالیــة فـى الاسفــار العقلیـة الاربعـة، بیــروت: دار احیــاء التراث.

    7. ـــــــــــــ ، (1387)، سه رسائل فلسفی، مقدمه و تصحیح و تعلیق از سید جلال الدین آشتیانى‏، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ سوم.

    8. ـــــــــــــ ، (1360)، الشواهد الربوبیة فى المناهج السلوکیة، تصحیح و تعلیق از سید جلال الدین آشتیانى، مشهد: المرکز الجامعى للنشر، چاپ دوم.

    9. ـــــــــــــ ، (1354)، المبدأ و المعاد، تصحیح سید جلال الدین آشتیانى‏، تهران: ‏انجمن حکمت و فلسفه ایران.

    1. ــــــــــــ ، (1363ش)، مفـاتیـح الغیب، مقدمه و تصحیـح از محمد خواجـوى‏، تهران‏: موسسه تحقیقات فرهنگى.
    2. طباطبایی، محمدحسین، (1417ق)، المیزان فى تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ى مدرسین حوزه علمیه قم.
    3. ـــــــــــــ ، (1416ق)، نهایة الحکمة، قم: موسسه النشر الاسلامی.
    4. ـــــــــــــ ، (1387)،  اصول فلسفه و روش رئالیسم، قم، بوستان قم.
    5. عبداللهی، سیامک؛ نصیری، منصور، لگنهاوسن، محمد، (1395)، «بررسی منظر نوروفلسفه نسبت به مسئله آگاهی»، حکمت اسلامی، سال سوم، شماره 4، صص33-68.
    6. غیاثوند، مهدی، (1390)، «معانی چهارگانة آگاهی»، ذهن، شماره 45، صص147-174.
    7. مطلبی کربکندی، حسین، مینایی، بهروز، دیرباز، عسگر، (1393)، «بررسی امکان تحقق هوش مصنوعی قوی با توجه به دیدگاه­های مختلف مسئله ذهن و بدن»، فلسفه دین، دوره 11، شماره1، صص173-196.
    8. مطهری، مرتضی، (1377)، مجموعه آثار،چ ششم، قم، صدرا.
      1. Block, Ned, (2002), Concepts of Conciousness, In: Philosophy of Mind: Classical and Contemporary Readings, ed. David J. Chalmers, New York: Oxford University press.
      2. Churchland, Paul M. (1998), "Conceptual Similarity across Sensory and Neural Diversity: The Fodor/Lepore Challenge Answered", Philosophy, Vol. 95, No. 1, pp5-32.
      3. Clark, Andy, (1993),Associative Engines: Connectionism, Concepts, and Representational Change, USA: MIT Press.
      4. Cummins, Robert, (1991), The Role of Representation in Connectionist Explanations of Cognitive Capacitise, in: Philosophy and Connectionist Theory, Ramsey, William, Rumelhart, David E. Stich, Stephen P, USA: Lawrence Erlbaum Associates.
      5. Fodor, Jerry; LePore, Ernest, (1993), "Holism: A Shopper's Guid", The Philosophical Quarterly, pp394-396.
      6. Nagel, Thomas, (1974), "What is it like to be a bat?", Philosophical Review, vol 83, No 4, pp 435–50.
      7. Rakova, Marina, (2006), Philosophy of Mind A–Z. Edinburgh University Press.
      8. Searle, John R, (1984) Minds, Brains and Programs, USA: Harvard University Press.