TY - JOUR ID - 6282 TI - ملاصدرا و حقوق طبیعی بشر JO - حکمت معاصر JA - CW LA - fa SN - 2383-0689 AU - یزدان بخش, علی اصغر AU - مسعودی, جهانگیر AU - جوارشکیان, عباس AD - مدیرفرهنگی موسسه آموزش عالی بینالود مشهد، دکترای حکمت متعالیه از دانشگاه فردوسی مشهد، ایران AD - استاد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران AD - استادیار فلسفة اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 11 IS - 2 SP - 265 EP - 283 KW - حقوق طبیعی KW - حقوق طبیعی بشر KW - حُسن و قبح ذاتی KW - حُسن و قبح عقلی KW - صدرالدین شیرازی DO - 10.30465/cw.2021.6282 N2 - «حقوق طبیعی بشر» به‌عنوان اصلی محوری و بنیادین در اعلامیه جهانی حقوق بشر، همواره از مهم‌ترین موضوع‌های مطرح در دنیای جدید بشمار می‌آید. اعتقاد به «حقوق طبیعی» برای بشر به این معناست که انسان بماهو انسان جدای از هر نوع قرارداد یا حکم آمری، دارای حقوقی طبیعی و ذاتی است. پرسش اصلی در این مقاله این است که آیا می‌توان چنین دیدگاهی را به ملاصدرا نسبت داد؟ باوجوداینکه چنین مسئله‌ای هرگز برای وی مطرح نبوده و در مکتوبات وی بدان اشاره‌ای نرفته است. بدین لحاظ برای تحقیق در چنین موضوعی باید به نحو غیرمستقیم مسئله را پیگیری نمود و ما این کار را با توجه به دیدگاه ملاصدرا در باب ارزش‌های اخلاقی دنبال کرده‌ایم. این پژوهش در مقام گردآوری از روش اسنادی، با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای و در مقام داوری، به‌طور غالب از روش تحلیل منطقی و استنتاجی استفاده نموده تا نشان دهد که از اعتقاد ملاصدرا به حُسن و قُبح ذاتی می‌توان پذیرش «حقوق طبیعی بشر» را به وی منتسب کرد. اگرچه بحث «حق»‌ها ظاهراً امری متفاوت از بحث ارزش‌های اخلاقی ست اما بنا بر برخی دیدگاه‌ها می‌توان این دو بحث را به یکدیگر مرتبط ساخت و مبانی مطرح‌شده در یک حوزه را به حوزه دیگر نیز تسری و سریان داد و به این نتیجه دست پیدا کرد که هرچند ملاصدرا به پذیرش «حقوق طبیعی بشر» تصریح نکرده است ولی با شواهد و قرائن و استدلال عقلی که از دیدگاه‌های اخلاقی وی برگرفته‌ایم، می‌توان به همخوانی و پذیرش «حقوق فطری طبیعی» با دیدگاه‌های وی اذعان کرد. UR - https://wisdom.ihcs.ac.ir/article_6282.html L1 - https://wisdom.ihcs.ac.ir/article_6282_8049858aac028dbd5253f80c15eb5e5a.pdf ER -