TY - JOUR ID - 1222 TI - سه تفسیر از ازلیت خداوند در حکمت متعالیۀ ملاصدرا JO - حکمت معاصر JA - CW LA - fa SN - 2383-0689 AU - زمانی, مهدی AD - دانشیار دانشگاه پیام نور اصفهان Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 5 IS - 2 SP - 75 EP - 88 KW - ازلیت KW - سرمدیت KW - اولیت KW - حکمت متعالیه KW - ملاصدرا DO - N2 - ازلیت خداوند پرداخته می‌شود. در فلسفة دین معاصر، دیدگاه‌های گوناگون دربارة ازلیت خداوند، در سه تفسیر 1. فرازمانی استمراری، 2. فرازمانی غیر استمراری، و 3. زمانی‌گرایی خلاصه شده است. با بررسی آثار ملاصدرا به سه تفسیر از ازلیت الهی دست می‌یابیم که از آن‌ها به 1. فرازمانی غیر استمراری، 2. احاطه بر همة زمان‌ها، و 3. فرازمانی استمراری تعبیر می‌کنیم. این سه تفسیر در آثار او بیش‌تر با تعبیرات ازلیت، اولیت، و سرمدیت بیان می‌شود که بر اساس شیوة خاص حکمت صدرایی در کنار یک‌دیگر قرار می‌گیرند و با هم قابل جمع هستند. بدین‌سان در ازلیت (تفسیر فرازمانی غیر استمراری) بر تنزیه خداوند از محدودیت تأکید می‌شود؛ که نمونه‌ای از صفات سلبی یا جلال است. در اولیت به احاطة خداوند بر زمان و موجودات زمانمند تکیه می‌شود؛ که نمونه‌ای از صفات جمال یا فعل است. سرانجام با سرمدیت (تصور فرازمانی استمراری) تلاش می‌شود که دو تصور استمرار و گستردگی وجود خداوند با تعالی و برتری ذات او از زمان جمع شود. نتیجه آن‌که دیدگاه ملاصدرا دربارة ازلیت الهی در عین توصیفات متفاوت، جامعیت، سازگاری درونی، و نیز قوام و استحکامی را که یک نظریة جامع لازم است داشته باشد دارد UR - https://wisdom.ihcs.ac.ir/article_1222.html L1 - https://wisdom.ihcs.ac.ir/article_1222_f752cfbf638e8b101fffa79c72fd96be.pdf ER -