نظریة عالم مثال نظریهای هستیشناختی است که عمدتاً در فلسفه، کلام، و بهویژه عرفان کارایی دارد. عالم خیال نیز عالمی است که انسان در ارتباط با عالم مثال به آن دست مییابد. امروزه کاراییهای جدیدی برای این عوالم در فلسفة دین، روانشناسی، فلسفة ذهن، هنر، و ادبیات نیز تعریف شده که اهمیت بسیاری است. نوع نگرش فرهنگ غرب به عوالم ماورا، ...
بیشتر
نظریة عالم مثال نظریهای هستیشناختی است که عمدتاً در فلسفه، کلام، و بهویژه عرفان کارایی دارد. عالم خیال نیز عالمی است که انسان در ارتباط با عالم مثال به آن دست مییابد. امروزه کاراییهای جدیدی برای این عوالم در فلسفة دین، روانشناسی، فلسفة ذهن، هنر، و ادبیات نیز تعریف شده که اهمیت بسیاری است. نوع نگرش فرهنگ غرب به عوالم ماورا، ازجمله مثال و خیال، دچار آفاتی است که اگر بدان توجه نکنیم، میتواند ما را بهرغم برخورداری از تراث عظیم علمی و معنوی در این زمینه، به همان معضلاتی دچار کند که امروزه در غرب به آن مبتلا هستند. تعریفی که آنان از این عوالم و کارکردهایشان ارائه دادهاند، به قیمت نادیدهگرفتن و زیر سؤال بردن بسیاری از آموزههای دینی، مثل توحید و معاد تمام شده است. از اینرو، ما در این نوشتار درصدد بیان جایگاه اصلی این عوالم در عرفان اسلامی، با توجه ویژه به آرای سهروردی، ابن عربی، و ملاصدرا برآمدهایم، همچنین مقالة حاضر به یکی از کاراییهای جدید این بحث در دنیای معاصر، یعنی در هنر، اشاراتی میکند، و ثمرة نگرش عرفانی ـ اسلامی به این نظریه را با نگرش غربی مقایسه کرده است