شبنم فرجی؛ حسین فلاحی اصل؛ فاطمه احمدی
چکیده
بانو امین که مشرب صدرایی دارد، در مواضعی مانند تقسیمبندی قوای نفس انسان، نظریه عقول و... تفاوتهایی با پیشینیانش دارد. در «نظریه عقول»، او ضمن انتقاد به نظریات پیشین، «نظریهی روح محمدی» را مطرح میکند. مسئله پژوهش حاضر بررسی نوع مواجهه او با نظریه عقول و ارزیابی نظریه روح محمدی است. بر اساس یافتههای پژوهش، بانو امین ...
بیشتر
بانو امین که مشرب صدرایی دارد، در مواضعی مانند تقسیمبندی قوای نفس انسان، نظریه عقول و... تفاوتهایی با پیشینیانش دارد. در «نظریه عقول»، او ضمن انتقاد به نظریات پیشین، «نظریهی روح محمدی» را مطرح میکند. مسئله پژوهش حاضر بررسی نوع مواجهه او با نظریه عقول و ارزیابی نظریه روح محمدی است. بر اساس یافتههای پژوهش، بانو امین به هشت اشکال پیرامون نظریه عقول پاسخ میگوید: دو اشکال بر تجرد و قدم عقل، پنج اشکال بر مادی بودن عقل و یک اشکال بر ترتیب طولی و عدد عقول است. او از سویی دلایل عقلیِ تجرد عقول را قبول میکند و از سوی دیگر بنا بر ادله نقلی و ایرادات قاعده الواحد، مادی بودن عقول را به طور کلی مردود نمیداند؛ بلکه آن را «جایز» میداند و برای تبیین ربط واحد به کثیر از نظریه روح محمدی استفاده میکند. او گاهی روح محمدیه را معادل عقل اول میداند و گاهی با مادی دانستن عقل اول و مجرد دانستن روح محمدیه آنها را غیر از هم میداند. بنابراین با نقد نظریات موجود در باب عقول، از هر دو نظریهی مادی بودن و تجرد عقول قسمتهایی را میپذیرد و قسمتهایی را نمیپذیرد و سرانجام نظریهی جدیدی بیان میکند. ترجیح دلایل نقلی و بحث از نظرگاههای مختلف، موجب نظریه جدیدی در آراء بانو امین شده است. روش این پژوهش تحلیلیـانتقادی است.
