رویا تیزهوش؛ علی اکبر عبدل آبادی
چکیده
ملّاصدرا معتقد است که «وجود» یگانه امر حقیقتساز است. این عقیدۀ ملّاصدرا که «اصالت وجود» نام دارد، مبنای فلسفة او را تشکیل میدهد و حتّی بر مبحث «ماهیّت و احکام آن» تأثیر مینهد. پذیرش تأثیرپذیری مبحث ماهیّت و مباحث مرتبط با آن از اصالت وجود́ لازمههایی، از جمله تأثیرپذیری حدّ تام از اصالت وجود، را در پی میتواند ...
بیشتر
ملّاصدرا معتقد است که «وجود» یگانه امر حقیقتساز است. این عقیدۀ ملّاصدرا که «اصالت وجود» نام دارد، مبنای فلسفة او را تشکیل میدهد و حتّی بر مبحث «ماهیّت و احکام آن» تأثیر مینهد. پذیرش تأثیرپذیری مبحث ماهیّت و مباحث مرتبط با آن از اصالت وجود́ لازمههایی، از جمله تأثیرپذیری حدّ تام از اصالت وجود، را در پی میتواند داشت که ضعفها و اشکالهای حد ّتام منطقی را ندارد. در این مقاله، با روشی توصیفی- تحلیلی، امکان تأثیرپذیری حدّ تام از اصالت وجود، به عنوان امر نشاندهندة حقیقت اشیاء را با تکیه بر این فرضیّهها نشان دادهایم که «حقیقت در فلسفة ملّاصدرا با وجود معنا مییابد و حد نیز که منعکسکنندة حقیقت اشیاء است، قطعاً از وجود تأثیر میپذیرد»، «در فلسفة ملّاصدرا صورت بهتنهایی تمام حقیقت شیء واقع میشود و حدّ تام در فلسفة او به منعکس کردن صورت تغییر خواهد یافت» و «در فلسفة ملّاصدرا پایة حد، یعنی ماهیّت، محفوظ مانده و با اجزای مادّه و صورت ظهور کرده است». تأثیرگذاری اصالت وجود بر حدّ تام́ نتایجی، از جمله تحوّل معنای حدّ تام از وجه منطقیاش و گستردگی فایدة حدّ تامّ فلسفی نسبت به حدّ تامّ منطقی، را در پی دارد
