دوره 15 (1403)
دوره 14 (1402)
دوره 13 (1401)
دوره 12 (1400)
دوره 11 (1399)
دوره 10 (1398)
دوره 9 (1397)
دوره 8 (1396)
دوره 7 (1395)
دوره 6 (1394)
دوره 5 (1393)
دوره 4 (1392)
دوره 3 (1391)
دوره 2 (1390)
دوره 1 (1389)
نویسنده = مهدی عظیمی
تعداد مقالات: 9
معرفت‌شناسی گواهی سهروردی؛ رویکردی تحلیلی و تاریخی
دوره 14، شماره 2 ، بهمن 1402، ، صفحه 59-81
چکیده
با اینکه ما بسیاری از آگاهی‌ها و معرفت‌های خود را از گواهی گرفته‌ایم، آن هیچ‌گاه به صورت جدّی در معرفت-شناسی مطرح نبوده است مگر در چند دهه‌ی اخیر. اما در جهان اسلام گواهی به‌ضرورت بیشتر محلّ توجّه بوده است، و در این میان سهروردی باز هم به ضرورت بیشتر به آن پرداخته است. او در سه موضع از گواهی سخن گفته است: در منطق (شامل معرفت‌شناسی ... بیشترتحلیل انتقادی ادلۀ اثبات صورت نوعیه
دوره 13، شماره 2 ، بهمن 1401، ، صفحه 119-139
چکیده
مشائیان بجز ماده و صورت جسمیه، صورت نوعیه را نیز برای اجسام اثبات می کنند اما سهروردی با رد دلائلشان، وجود آن را نمی پذیرد، ملاصدرا به دفاع از مشاء پرداخته و اشکالات سهروردی را جواب می دهد. این مقاله، با تحلیل و نقد استدلالهای هر سه گروه به این نتیجه رسیده که دلائل مذکور برای اثبات صورت نوعیه کافی نیستند زیرا همه، برهان إنی هستند که ... بیشترپدیدۀ فراطبیعی: برسنجش و بازسازی تعریف‌ها
دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 29-56
چکیده
تعریف پدیده‌های فراطبیعی بر هر تبیینی از آنها مقدم است و، بنابراین، تحلیل دقیق تعاریف ارائه‌شده از این پدیده‌ها در تبیین آنها نقشی بنیادین دارد. در فراروانشناسی تعریف «پدیدۀ فراطبیعی» با معیار تبیین‌ناپذیری علمی، اشکالات و ابهامات فراوانی دارد. در فلسفه و عرفان اسلامی نیز تعریف «پدیدۀ فراطبیعی» نه به صورت تعریف مفهومی، ... بیشترمقایسۀ ایساغوجی ابن‌مقفّع با ایساگوگۀ فرفوریوس
دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 217-226
چکیده
یکی از خلأهای مهمّ در عرصۀ منطق‌پژوهی ایران، بل‌که جهان، فقدان یک تاریخ‌نگاری جامع در زمینۀ منطق اسلامی است. کارهایی که تا کنون در خاور و باختر انجام یافته‌اند گام‌هایی برای پیمودن راهی درازند که باید همچنان تا مدّت‌ها پی گرفته شوند. نگارش تاریخ منطق اسلامی طبعاً باید از بررسی روند دگردیسی و تطوّر ایساگوگۀ فرفوریوس آغاز شود ـ ... بیشترنشانههای امشاسپند شهریور در آثار سهروردی
دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1398، ، صفحه 91-109
چکیده
امشاسپندان در نظام باور‌شناختی مزدایی به شش مفهوم متعالی اطلاق می‌گردد که برترین آفریدگان خداوند شناخته شده‌اند. در پژوهش حاضر کوشش شده است تا با بهره‌گیری از روش تحلیل محتوا میزان آثار و نشانه‌های مستقیم و غیرمستقیم امشاسپند شهریور، که در باور مزدیسنان یکی از هفت فروزۀ اهورامزدا به شمار می‌رود، در مجموعۀ مصنفات شیخ اشراق تحلیل ... بیشترنقدِ فرگه بر روانشناسی‌گری
دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1397، ، صفحه 123-139
چکیده
چکیده بنابر مکتب روانشناسی‌گری، قوانین منطق و ریاضیات چیزی جز گزارش‌های تعمیم‌یافته از الگوهای تفکر حاکم بر ذهن بشری نیست در نتیجه محتوای عبارت‌های منطقی، ایده‌هایی صرفاً ذهنی و آفریدۀ ذهن بشرند و اگر ساختار ذهنِ ما به شیوه‌های متفاوت با آنچه بالفعل است می‌بود، آن‌گاه قوانین منطقی چیزی متفاوت با آنچه از قضا در حالِ ... بیشتروامداری سهروردی به ابن‌سینا در منطق تعریف
دوره 8، شماره 2 ، شهریور 1396، ، صفحه 73-86
چکیده
آیا نقدهای سهروردی بر نظریۀ مشائیِ تعریف، و تأسیس نظریۀ اشراقیِ تعریف به دست او، یک واگرایی تند و تیز از منطق تعریف ابن‌سیناست؟ پاسخ ضیائی و والبریج مثبت است؛ پاسخ این جستار، اما، منفی‌ست. سهروردی در حکمة الإشراق سه نقد اساسی بر نظریۀ حدّ تامّ دارد، که برخی از آنها به حد ناقص و رسم نیز قابل تعمیم است: (1) مغایرت با کاربرد متعارف زبان؛ ... بیشترفارابی و مساوقت تشخّص و وجود: بازتأمّلی در اِسناد ملّاصدرا
دوره 7، شماره 3 ، آذر 1395، ، صفحه 61-80
چکیده
تقریباً قاطبة فلاسفة اسلامی به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به مسئلة «تشخّص» پرداخته و پاسخ‌هایی را ارائه داشته‌اند و ازین رو، سرگذشت این بحث به طور کلّی در سنّت فلسفی اسلام قابل مطالعة جدّی و تدقیقات همه‌جانبه است، امّا در اینجا قصد ما پرداختن به جنبه‌ای از نقش فارابی در تطوّر و تکامل این سیر تاریخی است، تا از این طریق پرتوهایی ... بیشترشکل چهارم قیاس حملی در منطق سهروردی
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1395، ، صفحه 107-127