محمدحسین وفائیان؛ احد فرامرز قراملکی
چکیده
«اندیشیدن به غایت»، «سنجش بین غایات احتمالی» و «گزینش نهایی غایت و هدف مطلوب»، اولین مرحله -مرحله شناخت- از مراحل صدور فعل نزد فیلسوفان مسلمان در تحلیل فلسفه عمل است. تحلیلهای ناظر به شناخت غایت و هدفگزینی در این مرحله، از سنخ مباحث شناختشناسی بوده و از این رو متاثّر از قوای ادراکی انسان و بهخصوص قوّۀ خیال ...
بیشتر
«اندیشیدن به غایت»، «سنجش بین غایات احتمالی» و «گزینش نهایی غایت و هدف مطلوب»، اولین مرحله -مرحله شناخت- از مراحل صدور فعل نزد فیلسوفان مسلمان در تحلیل فلسفه عمل است. تحلیلهای ناظر به شناخت غایت و هدفگزینی در این مرحله، از سنخ مباحث شناختشناسی بوده و از این رو متاثّر از قوای ادراکی انسان و بهخصوص قوّۀ خیال و تاثیر آن بر مبادی علمی صدور فعل است. مسأله اصلی این جستار، شناخت جایگاه، کارکرد و چگونگی تاثیرگزاری خیال در شناخت و انتخاب غایات (اهداف) است. رهیافت به دست آمده بیانگر تاثیرگزاری مؤثر و گستردۀ قوّه خیال بر«شناخت انسان از خود» و «انتخاب اهداف بر پایه آن» است. انگیزه و اراده به سوی رفتار یا عملی خاص نیز، مبتنی بر احساس نیاز و کمالجویی فاعل است که خود، در پرتو تصویرسازیهای خیال از فاعل و اشیای پیرامونی وی شکل میگیرد. به شکلی که اهداف و انگیزههای رفتاری، متعلّق به تصویرهای تخیّلی انسان است و نه حقایق خارجی.
محمدحسین وفائیان؛ قاسمعلی کوچنانی
دوره 5، شماره 4 ، بهمن 1393، ، صفحه 123-135
چکیده
واجبالوجود در ذات خویش، متصف به صفات متعدد ذاتی و حقیقی است. از سوی دیگر، واجبالوجود شیئی بسیط و در نهایت صرافت است. از دیدگاه صدرالمتألهین، جمع بین صفات متکثر و بساطت ذات حقتعالی، با تکیه بر قاعدۀ بساطت ذات وجود در عین تشکیک مراتب آن، صورت میپذیرد. دیدگاه خاصِ ارائهشده از سوی صدرالمتألهین در مورد صفات، سبب ارائة ویژگیهایی ...
بیشتر
واجبالوجود در ذات خویش، متصف به صفات متعدد ذاتی و حقیقی است. از سوی دیگر، واجبالوجود شیئی بسیط و در نهایت صرافت است. از دیدگاه صدرالمتألهین، جمع بین صفات متکثر و بساطت ذات حقتعالی، با تکیه بر قاعدۀ بساطت ذات وجود در عین تشکیک مراتب آن، صورت میپذیرد. دیدگاه خاصِ ارائهشده از سوی صدرالمتألهین در مورد صفات، سبب ارائة ویژگیهایی خاص از سوی وی در مورد صفات الهی میشود. هدف این پژوهش، تبیین این ویژگیها بر اساس تمرکز بر بساطت ذات و تشکیک مراتب صدرایی است و رهیافت آن، که با شیوۀ تحلیلی ـ توصیفیِ صفات الهی از منظر وی حاصل شده است اثبات پنج خصوصیت ذیل است: 1. ثبوت بالعرض صفات الهی؛ 2. تشکیک صفات؛ 3. توحید و بساطت صفات؛ 4. وجوب صفات؛ 5. حضور صفات در تمام مراتب هستی، برای اوصاف الهی