675648c2785e9a3
حکمت معاصر

نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری،گروه فلسفه و کلام اسلامی، واحد نجف‌آباد،دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد ایران

2 استادیار گروه الهیات، و معارف اسلامی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد ایران (نویسنده مسئول)

3 گروه الهیات، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد ایران

4 استادیار ، گروه ادیان و عرفان تطبیقی دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد

چکیده

ایمان اساسی‌ترین عنصرحیات معنوی، گوهرزینت‌ بخش روح بشری و درخشان‌ترین پرتو عالم علوی است، یکی از مهم­ترین مباحث کلامی، ایمان وعناصر وابسته به آن است، به گونه­ای که     نمی­توان نقش بنیادی آن را درشکل گیری باور دینی در معناداری زندگی نادیده گرفت. پژوهش ­­حاضر در پی­آن است که نقش مولفه­های دینی مانند، نبوت، امامت و عبودیت را برایمان ولوازم آن در ­­معناداری زندگی را دردو بعد شناختی وعملکردی، باروش توصیفی- تطبیقی از دیدگاه دو اندیشمند بزرگ با دوسنت متفاوت اسلامی تسنن و تشیع مورد بررسی قرار دهد. برای جمع آوری داده­ها ازطریق کتاب­خانه ای استفاده شده است، داده­های پژوهش ازگرد آوری تشابه و تفاوت­های دیدگاه این دو متفکر بزرگ بر پایه مبانی انسان شناسی آنان مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته است.  نتایج یافته­ها نشان داد که هر دواندیشمند، ایمان را معنا بخش به زندگی می­دانند، هرچند دربیان جزئیات برپایه مبانی اندیشه هایشان تفاوت­هایی وجود دارد،  درمساله عبودیت غزالی بیشتر بر روی بعد فردی عبادات، ولی علامه  بعد فردی و اجتماعی عبادات هر دو تأکید دارد. مهم‌ترین اختلاف این دو دانشمند در مساله امامت است که غزالی درحد مدیریت دنیوی و یک امر فقهی و فرعی  تلقی می­کند. علامه امامت را استمرار نبوت وعهد الهی می‌داند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the effect of religious components on faith and its accessories in the meaning of life from the perspective of Imam Mohammad Ghazali and Allameh Tabatabai

نویسندگان [English]

  • soheila golipoorsharakey 1
  • mojtaba jafarieashkavanday 2
  • mohsen fahim 3
  • Alireza khajegir 4

1 PhD student, Department of Islamic Philosophy and Theology, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad Iran

2 Assistant Professor of Comparative Philosophy, Department of Theology and Education, Branch, Islamic Azad University,najaf abad Iran

3 Department of Theology, NajafAbad Unit, Islamic Azad University, NajafAbad, Iran

4 Assistant Professor, Department of Comparative Religion and Mysticism, Faculty of Literature and Humanities, Shahrekord University

چکیده [English]

Faith is the most basic element of spiritual life, the jewel that adorns the human soul and the brightest ray of the Alawite world, One of the most important theological issues is faith and its related elements, so that its fundamental role in the formation of religious belief in the meaning of life can not be ignored. The present study seeks to examine the role of religious components such as prophecy, Imamate, worship on faith and its accessories in the meaning of life in both cognitive and functional dimensions, with a descriptive-comparative method from the perspective of two great thinkers with two different Islamic traditions, Sunni and Shiite. It has been used to collect data through a library. The research data has been analyzed by collecting similarities and differences between the views of these two great thinkers based on their anthropological foundations. The results showed that every thinker considers faith to be meaningful in life, although there are differences in the details based on the principles of their thoughts, In the issue of Ghazali worship, more emphasis is placed on the individual dimension of worship, but Allameh emphasizes both the individual and social dimensions of worship. The most important difference between these two scholars is the issue of Imamate, which Ghazali considers as a worldly management and a jurisprudential and sub-matter. Allameh considers Imamate as the continuation of prophecy and divine covenant.

کلیدواژه‌ها [English]

  • faith
  • prophecy
  • imamate
  • God's worship
  • Ghazali
  • Tabatabai
-قران
2-ابن منظور، محمد بن مکرم، ( 1412)، لسان العرب، میردامادی، جمال‌الدین، بیروت: دارالفکر للطباعه و النشر و التوزیع.
3-ابراهیمی دینانی، غلامحسین، (1383)، منطق ومعرفت ازنظر غزالی، چاپ سوم، تهران، امیرکبیر.
4-بوسورث، کلیفورد ادموند، (1371ب)،  سلسله‌های اسلامی، ترجمه فریدون بدره ای، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
 5-تفتازانی، مسعودبن عمر، (1412)،شرح المقاصد، محقق عمیره، عبدالرحمن، ج5، ایران قم: الشریف الرضی.
6-طباطبائی، محمدحسین، (1363)،­ المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی همدانی، ج1و9و15و16و18، موسسه مطبوعات دارالعلم، قم.
7------------(1384)،ترجمه تفسیرالمیزان، مترجم محمدباقرموسوی همدانی،ج1، چاپ دوم، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ و نشر دفتر انتشارات اسلامی.
8----------- (1374)، ترجمه تفسیر المیزان، ج2و7و14و19و18، چاپ پنچم، ایران-قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی.
9------------،(1371الف)،  المیزان فى تفسیرالقرآن، ج3و9و14، چاپ دوم، اسماعیلیان – قم.   
10--------- (1391ب )، تعالیم اسلام، به کوشش سید هادی خسرو شاهی، چاپ هشتم، قم: موسسه بوستان کتاب (مرکز چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)
11---------( 1378الف)،  شیعه در اسلام (طبع قدیم)،  چاپ سیزدهم، ایران-قم‏: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی.
12----------(1389الف)، گلچینی از معارف تشیع، چاپ اول، ایران-قم‏: بوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم).
13---------(1378ب)،  ترجمه تفسیر المیزان،  مترجم محمد باقر موسوی همدانی، ج1و2و10، چاپ دوم، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ و نشر دفتر انتشارات اسلامی.
14-غزّالی،  ابوحامدمحمّد، (1384ج)، احیاء علوم الدّین،  جلد چهارم، چاپ پنجم، ترجمۀ مؤیدالدّین محمّدخوارزمی، به کوشش حسین خدیوجم، تهران: علمی و فرهنگی.