675648c2785e9a3
حکمت معاصر

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی معماری‌اسلامی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه ﻫﻨﺮ‌ ﺍﺳﻼمی تبریز، تبریز، ایران

2 عضو هیئت علمی و استاد گروه فلسفه، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

سنت آن طریقی است که شاکله‌بخش امور زندگی می‌گردد و زمانی که جایگزینی غیرخودی بیابد باید نام غیرخودی نیز برآن نهاد. معماری مهم‌ترین جنبه‌ای است که خودی بودن آن اَهم بر تمامی موضوعات زندگی بشر است. رابطه‌ای که سنت با معماری‌اسلامی دارد همچون رابطه علت و معلول است که بدون حضور سنت دیگر نام نیز تشخص حضور ندارد. در این نوشتار نگارنده با دیدی بی‌طرفانه براساس نظرات دکتر نصر به عنوان متفکری در عصر حاضر که تمامی نگاه خود را معطوف به این امور نهاده است، تلاش دارد معنای اساسی سنت را در باب ویژگی شناسی و تعریف اساسی معماری‌اسلامی براساس روشی تحلیلی-استنباطی به‌دست آورد. معماری اسلامی امری فراموش شده در بین بناهای موزه‌ای نیست، امری است که در هر زمان انجام شدنی می‌باشد اما با همراهی ویژگی‌ها و الحاقاتی که اساس آن را به همراه دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Critical Evaluation of Seyyed Hossein Nasr’s View on the Essential Characteristics of Islamic Architecture

نویسندگان [English]

  • Amirhossein Farshchian 1
  • Morteza Shajari 2

1 PhD Student of Islamic Architect, Faculty of Architecture and Urbanism, Tabriz Islamic Art University, Tabriz, Iran

2 Faculty member and Professor of Philosophy Department, Faculty of Persian & Foreign Languages, University of Tabriz, Tabriz, Iran

چکیده [English]

Tradition is a path that preserves all fundamental aspects of human life and keeps them connected to their original sources, to the sacred past, and one of the most important aspects of human life - almost encompassing and framing all the others and being central to our experience of being human - is ‘architecture’. There is a causal relation between the ‘Islamic tradition’ and ‘Islamic architecture’, thus, it would actually be meaningless to attribute the adjective ‘Islamic’ to ‘architecture’ in the absence of true traditional values. The present study critically investigates Seyyed Hossein Nasr’s attitude toward Islamic architecture, including its relation to Islamic tradition and traditional Islam, its definition and its essential characteristics, its interaction with urban societies and finally its socio-religious functions in traditional and modern life. Islamic architecture is not an outdated-forgotten art with some sets of footprints left in the remains of ancient settlements. It has internally survived long enough to reproduce itself in concordance with the necessities of the time without losing its essential characteristics and elements.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Seyyed Hossein Nasr
  • tradition
  • Traditionalism
  • Islamic architecture
  • Islam
اعوانی, غلامرضا، محمود بینامطلق, و مصطفی ملکیان.(1377). “اقتراح درباره سنت گرایی”. مجله نقد و نظر شماره 4.
اردلان، نادر، ونداد جلیلی و لاله بختیار.(1390). حس وحدت. تهران: انتشارات علم معمار.
بروجردی, مهرزاد.(1386). روشنفکران ایرانی و غرب. تهران: انتشارات فرزان.
حائری, عبدالحسین. (1367). نخستین رویارویی های اندیشه گران ایران با دو رویه تمدن بورژوازی غرب. تهران: انتشارات امیر کبیر.
خسروپناه, عبدالحسین. (1388). جریان شناسی فکری ایران. قم: انتشارات حنا.
دیوتش, الیوت, و امیر مازیار. (1381). “فلسفه هنر سید حسین نصر.” سروش اندیشه شماره 2 46-57.
ذوالفقارزاده, حسن. (1393). “تحلیل بر شیوه های نگرش به معماری اسلامی.” پژوهش های معماری اسلامی 29-45.
شایان مهر, علیرضا. (1391). دایره المعارف تطبیقی علوم اجتماعی؛ هنر، ادبیات و فرهنگ. تهران: نشر کیهان.
طاهری, جعفر, و هادی ندیمی. (1389). “بعد پنهان در معماری اسلامی ایران.” صفه 5-25.
عباسی, ولی الله. (1388). “معنویت و هنر از دیدگاه سنت‌گرایان.” نامه فرهنگ 7-43.
کانت, امانوئل. (1386). روشنگری چیست. با ترجمه سیروس آرین پور. تهران: انتشارات آگاه.
کدیور, محسن. (1387). “سنت گرایی نصر در بوته نقد.” بازتاب اندیشه 294-304.
کدیور, محسن. (1384). “معنای سنت از دیدگاه سنت گرایان.” مقالات و بررسیها 201-223.
گرابار, اولگ. (1379). شکل گیری هنر ومعماری اسلامی. با ترجمه مهرداد وحدتی دانشمند. تهران: انتشارات پژوهشگاه مطالعات انسانی و مطالعات فرهنگی.
محقق داماد, سید مصطفی. (1382). مباحثی از اصول فقه، جلد دوم. تهران: انتشارات مرکز نشر علوم اسلامی.
موسوی, سیدناصر. (1387). “اشاره ( سنت گرایی نصر در بوته نقد).” بازتاب اندیشه 300-302.
نژادایران, محمد. (1394). روشنفکری دینی و مدرنیته در ایران. تهران: انتشارات گوهرشید.
نصر , سید حسین. (1378). “معنویت و علم گرایی.” مجله نق و نظر شماره 19 74-89.
نصر , سیدحسین. (1380). هنر دینی، هنر سنت، هنر مقدس: تفکرات و تعاریف. تهران: گردآوری مهدی فیروزان.
نصر, سید حسین. (1383). آرمان‌ها و واقعیت های اسلام. تدوین توسط شهاب الدین صدر. تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی.
نصر, سید حسین. (1383). انسان و طبیعت؛ بحران معنوی انسان متجدد. با ترجمه عبدالرحیم گواهی. تهران: انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
نصر, سید حسین. (1380). “گزیده‌ای بر معرفت و معنویت.” تدوین توسط انشاءالله رحمتی. نامه فرهنگ 49: 186-197.
نصر, سید حسین. (1391). هنر و معنویت اسلامی. با ترجمه انشالله رحمتی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
نصر, سیدحسین. (1389). اصل وحدت و معماری قدسی اسلام. تهران: انتشارات حکمت.
نصر, سید حسین. (1389). اهمیت فضای خالی در هنر اسلامی. تدوین توسط رحیم قاسمیان. تهران: انتشارات حکمت.
نصر, سید حسین. (1389). پیام معنوی خوشنویسی در اسلام و هنر و معنویت اسلامی. تدوین توسط رحیم قاسمیان. تهران: نشر حکمت.
نصر, سید حسین. (1385). در جست و جوی امر قدسی. تدوین توسط سید مصطفی شهرآیینی. تهران: انتشاران نی.
نصر, سید حسین. (1386). دین و نظم طبیعت. با ترجمه انشالله رحمتی. تهران: انتشارات نی.
نصر, سید حسین. (1373). سنت اسلامی در معماری ایرانی. با ترجمه سید محمد آوینی. تهران: انتشارات برگ.
نصر, سید حسین. (1376). صدرای شیرازی در تاریخ و فلسفه اسلامی. تهران: انتشارات مرکز نشر دانشگاهی.
نصر, سید حسین. (1385). قلب اسلام. تهران: انتشارات نی.
نصر, سید حسین. (1388). گلشن حقیقت. با ترجمه انشالله رحمتی. تهران: انتشارات سوفیا.
نصر, سید حسین. (1385). معرفت و معنویت. تهران: انتشارات پژوهش و نشر سهروردی.
نصر, سید حسین. (1382). نیاز به علم مقدس. با ترجمه حسن میانداری. قم: انتشارات طه.
نقی زاده, محمد. (1382). “ویژگی ها و مبانی در هنر اسلامی ایران.” نامه فرهنگستان علوم شماره 20 82.
هوگ, جان. (1386). سبک شناسی هنر معماری در سرزمین های اسلامی. با ترجمه پرویز ورجاوند. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.