TY - JOUR ID - 5759 TI - نقش تشکیک وجود در فهم زبان دین از دیدگاه ملاصدرا JO - حکمت معاصر JA - CW LA - fa SN - 2383-0689 AU - حبیبی, محسن AU - کریمی مزیدی, فاطمه AD - استادیار فلسفه، دانشگاه علامه طباطبائی (نویسندة مسئول) AD - کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی گروه فلسفه، دانشگاه علامه طباطبائی Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 11 IS - 1 SP - 57 EP - 80 KW - ملاصدرا KW - زبان دین KW - تشکیک وجود KW - نماد KW - تأویل DO - 10.30465/cw.2020.5759 N2 - از مسائل مهم حوزه دین‌پژوهی در دوران معاصر قابل‌فهم بودن زبان دین است. افرادی که آن را قابل‌فهم می‌دانند، در عرفی و همه فهم، یا رازآلود و نمادین بودن آن اختلاف‌نظر دارند. این مسئله به دلیل توجه ملاصدرا به تفسیر قرآن به‌وجهی مورد توجه وی نیز قرار گرفته است. ملاصدرا در هستی‌شناسی تنها وجود را اصیل می‌داند: به نظر او تنها وجود از واقعیت برخوردار است. وی به تشکیکی بودن وجود قائل است: وجود را حقیقتی واحد و دارای شدت و ضعف می‌داند وبر شأن معرفت‌بخشی دین تأکید دارد. او بر اساس اصل ذومراتب بودن قرآن، زبان ظاهری‌ترین لایه‌ی قرآن را برای حقایقی که در بطن آن نهفته شده، نماد می‌داند و برای آیات وروایات، به دلیل رمزآلود بودن، ظاهرو باطن، تفسیر و تأویل قائل است و بر این باور است که هر چیزی علاوه بر ظاهر، دارای باطنی است، به گونه‌ای که ظاهر و باطن دو مرتبه از مراتب آن شیء محسوب می‌شوند. به نظر او معانی باطنی و ظاهری مغایرت اصولی ندارند، لذا تفسیر مباین با ظاهر قرآن راتفسیر به رأی میشمارد. همچنین مقصد «حقیقت» امر واحدی است که از سه طریق وحی (قرآن) و تحلیلات عقلی (برهان) و تهذیب نفس (عرفان) می‌توان به دریافت آن نائل آمد. UR - https://wisdom.ihcs.ac.ir/article_5759.html L1 - https://wisdom.ihcs.ac.ir/article_5759_81b74e0b2caa773c71d802970c4d8a65.pdf ER -