TY - JOUR ID - 3274 TI - تساوق صفات ذاتی خداوند در نظام حکمت صدرایی JO - حکمت معاصر JA - CW LA - fa SN - 2383-0689 AU - هدایت‌افزا, محمود AD - دکترای فلسفه و کلام اسلامی، گروه فلسفه اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 9 IS - 1 SP - 183 EP - 202 KW - ملّاصدرا KW - عینیت صفات با ذات KW - انتزاع صفات KW - وجود اسمی KW - حیثیت تقییدیۀ اخفی KW - تحقّق بالعرض KW - حیثیت لامتحصّل اندماجی DO - 10.30465/cw.2018.3274 N2 - ملاصدرا در مقام تبیین عینیت ذات با صفات الهی، از سه گویش کلامی، فلسفی و عرفانی بهره گرفته است که در نوشتار پیشِ رو به ترتیب از آن‌ها به رویکردهای عام، خاص و اخص یاد می‌شود. هدف اصلی پژوهش، تشریح رویکرد عامِّ ملّاصدرا و تبیین وجوه تمایز آن با دو نگاه دیگر است. طبعاً برای فهم پاسخ فلسفی، در ابتدا فهم تفاوت آن با رویکرد عام­‌تر و نگاه کلامی ضرورت دارد. صدرا در رویکرد فلسفی خویش، ابتدا ذات و صفات الهی را به وجود و ماهیت در اشیاء امکانی تنظیر می­‌نماید و سپس بر پایۀ تحقّق عرضی ماهیات، ذات احدی را بالذّات، مصداق «وجود» و بالعرض، مصداق اوصاف کمالیه و نعوت جمالیه می­‌خواند؛ بنابراین آن­چه بی‌­واسطه از ذات الهی انتزاع می‌­شود، مفهوم «وجود اسمی» است، لیکن از آن­‌رو که کمالات معقول از سنخ وجود و خصایص ذاتی آنند، هر یک از آن­ها از حیث واحد وجود، از حقیقت بسیط الهی انتزاع می‌­یابند و این امر، به معنای «تساوق صفات» به حسب ذات احدی است. در این راستا تأمّل در اقسام حیثیت تقییدیۀ اخفی، بستر مناسبی برای فهم دقیق­‌تر رویکرد فلسفی صدرا و تمایز فی­‌الجملۀ آن با رویکرد عرفانی در باب ذات و صفات الهی فراهم می­‌آورد. UR - https://wisdom.ihcs.ac.ir/article_3274.html L1 - https://wisdom.ihcs.ac.ir/article_3274_665e639887243c2ba363d02aa58cf5c1.pdf ER -