سپیده رضی
چکیده
یکى از مهمترین مسائل انسانشناسى، چگونگی ارتباط ساحتهاى وجود انسان، یعنى نفس و بدن اوست. فیلسوفان بسیاری از حکمای یونان باستان تا فلاسفهی عصر حاضر به این مساله پرداختهاند. محور اصلی این پژوهش، چگونگی تکوین انسان از بدو حضور در عالم ماده است. این مساله از دیدگاه فلسفی ابن سینا و صدرالمتالهین و مقایسه آن با نظریات جنین شناسی ...
بیشتر
یکى از مهمترین مسائل انسانشناسى، چگونگی ارتباط ساحتهاى وجود انسان، یعنى نفس و بدن اوست. فیلسوفان بسیاری از حکمای یونان باستان تا فلاسفهی عصر حاضر به این مساله پرداختهاند. محور اصلی این پژوهش، چگونگی تکوین انسان از بدو حضور در عالم ماده است. این مساله از دیدگاه فلسفی ابن سینا و صدرالمتالهین و مقایسه آن با نظریات جنین شناسی تی. وی. سدلر، به عنوان یکی از مهمترین نظریهپردازان این رشته، مورد واکاوی قرارگرفتهاست. تشکیل و ترتیب شکلگیری اعضای بدن، میزان تأثیرپذیرفتن و ارتباط جنین با والدین، زمان برخوردار شدن از نفس و مسالهی حافظ و جامع مواردی است که برای ارزیابی بهتر مساله در این پژوهش مورد بررسی قرارگرفتهاست. یکی از مهمترین دستاوردهای این تطبیق آن است که جنین با وجود آنکه مادهی اولی وجود بدن خود را از پدر و مادر دریافت میکند، با تبدیل قوای موجود در خود، به سمت ایجاد نفسی هرچند حیوانی پیش میرود؛ بررسیهای جدید علم جنینشناسی نیز مؤید این مساله است. این پژوهش بر آن است تا علاوه بر دستیابی به نتایج جدید، از طریق ایجاد دیالوگهای علمی و دقیق، گامی در جهت برطرف شدن گسل ایجاد شده میان فلسفهی اسلامی و علوم طبیعی بردارد و دریچههای جدیدی به روی مطالعات این حوزه بگشاید.
محمدحسین وفائیان؛ احد فرامرز قراملکی
چکیده
«اندیشیدن به غایت»، «سنجش بین غایات احتمالی» و «گزینش نهایی غایت و هدف مطلوب»، اولین مرحله -مرحله شناخت- از مراحل صدور فعل نزد فیلسوفان مسلمان در تحلیل فلسفه عمل است. تحلیلهای ناظر به شناخت غایت و هدفگزینی در این مرحله، از سنخ مباحث شناختشناسی بوده و از این رو متاثّر از قوای ادراکی انسان و بهخصوص قوّۀ خیال ...
بیشتر
«اندیشیدن به غایت»، «سنجش بین غایات احتمالی» و «گزینش نهایی غایت و هدف مطلوب»، اولین مرحله -مرحله شناخت- از مراحل صدور فعل نزد فیلسوفان مسلمان در تحلیل فلسفه عمل است. تحلیلهای ناظر به شناخت غایت و هدفگزینی در این مرحله، از سنخ مباحث شناختشناسی بوده و از این رو متاثّر از قوای ادراکی انسان و بهخصوص قوّۀ خیال و تاثیر آن بر مبادی علمی صدور فعل است. مسأله اصلی این جستار، شناخت جایگاه، کارکرد و چگونگی تاثیرگزاری خیال در شناخت و انتخاب غایات (اهداف) است. رهیافت به دست آمده بیانگر تاثیرگزاری مؤثر و گستردۀ قوّه خیال بر«شناخت انسان از خود» و «انتخاب اهداف بر پایه آن» است. انگیزه و اراده به سوی رفتار یا عملی خاص نیز، مبتنی بر احساس نیاز و کمالجویی فاعل است که خود، در پرتو تصویرسازیهای خیال از فاعل و اشیای پیرامونی وی شکل میگیرد. به شکلی که اهداف و انگیزههای رفتاری، متعلّق به تصویرهای تخیّلی انسان است و نه حقایق خارجی.